Yeni Yılda Sıfır Atık için Atılacak Temel 5 Adım

Sıfır atık için bireysel olarak neler yapabiliriz? Evde hazırlayacağımız basit tariflerle bile ambalajlı ürünlerden kurtulabilmek bizim elimizde, gelin daha fazlasına beraber bakalım.

Sizlere bu yazımda çevreye duyarlı olabilmek için sıfır atık anlamında öncelikli olarak, detaya girmeden neler yapabileceğimizden adım adım bahsedeceğim.

1.Atık Denetimi Yapın.

Atık denetimi dediğim şeyin aslında Kathryn Kellogg'un da kitabında dediği gibi herkes için kalıplaşmış bir tanımı yoktur. Bir süre çöp kovanızda ve varsa geri dönüşüm kovanızda en çok hangi atığı ürettiğinizin incelemesini yapın ve daha sonra bu atıklar için çözüm yolları bulmayı deneyin. Örneğin en çok ambalajlı ürün atıkları mı sizin çöp kovanızı doldurmuş durumda? Eğer böyleyse doğa dostu paketlerde alternatif ürünler bularak ilk adımı atmış olursunuz.

2.Gereksiz Alışverişten Uzak Durun.

Tabi ki alışveriş yapmayacağız demiyorum, sadece bir şey almayı düşündüğünüz zaman kendinize bazı sorular sormanız belki de o ürüne gerçekten ihtiyacınız olmadığı cevabını size verecektir. Bu sorular şöyle olmalı:

• Gerçekten ihtiyacım var mı?
• Bu ürüne benzeyen ve aynı işlevi gören başka bir ürüne sahip miyim?
• Ne sıklıkla kullanacağım?
• Eğer almaya karar verdiğiniz aşamaya geldiyseniz, sağlam bir ürün ve yıllarca kullanabilecek miyim?

Alacağınız ürün tüm bu aşamaları geçtiyse artık alabilirsiniz.

3.Tek Kullanımlık Ürünleri Bırakmaya Başlayın.

  

• Tek kullanımlık plastik pipetler yerine çelik, cam, slikon ve bambu pipetler kullanılabilir.
• Alışverişe giderken yanımızda bez çantalarımızı bulundurabiliriz, hazırlıksız bir anda alışveriş yapmaya karar veriyorsanız yanınızda sürekli katlanabilir bez çantalar da taşıyabilirsiniz.
• Plastik su şişeleri yerine cam, paslanmaz çelik gibi çok kullanımlık mataralarınız olsun ve evden çıkmadan önce aynı anahtarlarınız gibi onu da yanınızda taşımayı ihmal etmeyin :)
• Tek kullanımlık kahve bardakları yerine termos kullanmalısınız. Eğer dışarda ve kahveyi alacağınız yerde kahvenizi içecekseniz kupaya koymalarını rica edebilirsiniz.                                                                                                                                                                                                                       

Diğer tek kullanımlık ürünlere ise bir sonraki adımlarda ayrıca değineceğim.

4.Kişisel Bakım Ürünlerinizi Gözden Geçirin.

• Plastik diş fırçaları yerine bambu bir diş fırçası tercih edebilirsiniz. Unutmayın ki sıklıkla değiştirdiğimiz plastik diş fırçalarımız doğada tamamen yok olmuyorlar.
• Kulak temizleme çubuğu zaten bakıldığı zaman kullanılmaması gereken bir ürün bence. Kulağımızın dış kısmını bir bez yardımı ile özellikle duş aldıktan sonra temizleyebiliriz. Eğer gerçekten ben kullanmak istiyorum diyorsanız bile orta kısmı plastik olmayanları tercih edebilirsiniz. En azından kompostlaştırmaya uygun olacaktır.
• Diş macunları yerine cam kavanozlarda veya karton kutularda satılan tablet şeklinde olan diş macunlarını kullanabilirsiniz. İkinci bir şık ise evde kendiniz yapabilirsiniz. Bunun için size zamanında araştırıp bulduğum bir tarif vereceğim. İlk olarak 1 yemek kaşığı hindistan cevizi yağını bir kaba koyun ve 3-4 damla nane yağı ve 3 çay kaşığı karbonatı ekleyin ve karıştırın. Küçük cam bir kavanozda muhafaza edebilirsiniz.
• Makyaj temizleme pamuklarını bir kenara atıp evde kendiniz kumaş parçalarından temizleme pedleri elde edebilirsiniz.
• Tuvalet kağıdı alırken bambu olanları tercih edebilirsiniz.
• Peçeteler yerine mendile geri dönebilirsiniz.
• Adet döneminde kullanılan plastik içeren pedler yerine adet dönemi iç çamaşırları, menstrüasyon kapları veya kumaş kadın pedleri tercih edilebilir.
• Ambalajlı şampuanlar yerine organik sabun şampuanlar kullanılabilir.
• Deodorant kullanmayı bırakın ve doğa dostu katı deodorantları kullanabilir veya yine evde kendi yöntemlerinizle hazırlayabileceğiniz yüzlerce tarif var. Ben size kolay bulunan malzemeleri kullanarak yapılandan bir tarif vereceğim. 3 adet limon ve 3 adet portakalın kabuklarını rendeleyin ve suda kaynatın. Daha sonra suyu süzüp soğumaya bırakın. Ardından 1 bardak deniz tuzu ve 3 yemek kaşığı kabartma tozunu ekleyin. Tamamen karıştırdıktan sonra kullanacağın kaba aktarabilirsiniz.
• Ambalajlı dudak nemlendiricileri yerine doğa dostu dudak nemlendiricileri kullanabilir veya yine evde 1 yemek kaşığı balmumunu benmari usulü eritip 3 yemek kaşığı zeytinyağı ekleyip paslanmaz çelikten küçük bir kutunun içine koyup kullanabilirsiniz.
• Duş jeli yerine eski tip kalıp sabunlar kullanılabilir.
• Yüz maskeleri yerine evde yapabileceğimiz çeşitli maskeler bulunuyor, bunları yapmak çok kısa zaman alıyor ve bence daha sağlıklı. Örnek verecek olursam 1 yemek kaşığı avokado ve 1 yemek kaşığı kabuğu soyulmuş olan salatalığı ezip tüm yüzünüze uygulayın. Ardından 10-15 dakika bekletip yıkayabilirsiniz.
• Makyaj ürünleri için kendin yap seçeneğini öneremeyeceğim fakat alışveriş yaparken doğa dostu markalara yönelebilirsiniz.

5. Mutfakta kullanacağınız alternatif ürünlere bakın.

• Ambalajlı ürünler kullanmak yerine alışverişlerinizi pazarlardan, kasaplardan, fırınlardan yapabilirsiniz. Pazara ve fırına giderken yanınıza bez çantalarınızı ve filelerinizi alabilirsiniz. Ezilebilecek yiyecekler için ise cam kavanozlar götürebilirsiniz. Bakliyat, kuruyemiş gibi ürünlerinizi dökme satış yapan yerlerden götürdüğünüz saklama kabı gibi malzemelere koydurtabilirsiniz. Kasaba giderken ise aynı şekilde saklama kaplarınız yanınızda olmalı.
• Filtre kağıdı kullanmayacağınız yıkanabilir filtreleri olan kahve makinelerini tercih edebilirsiniz.
• Tavalarınızda kalan yağı kağıt havluyla silmek yerine daha sonra kullanabilecekseniz bir kavanoza koyabilirsiniz veya çok az kaldıysa ekmek parçalarına sürüp kıtır ekmek yapabilirsiniz.
• Sebzelerini kumaş bir bezle kurulayabilirsiniz.
• Yemeklerinizin üstünü kapatmak için streç film yerine balmumu saklama kumaşı kullanabilir veya cam saklama kabında muhafaza edebilirsiniz.
• Bir kağıt tabak üretiminde 30-35 litre su kullanıldığını düşünerek kağıt veya plastik tabak çatal kullanmamalıyız.
• Bulaşık süngerlerinizi bambu fırçalarla veya kabak lifiyle değiştirebilirsiniz.