Yüzyılın Şairi: Sezai Karakoç

"İkinci Yeni" adı verilen ve etkisi günümüze dek süren bu şiir akımın temsilcilerinden biri olan Sezai Karakoç'u bu yazımda anlattım. Gençliği, şiir yolculuğu, edebi gelişimi ve daha fazlası hakkında bilgi sahibi olmak isterseniz bu yazıya mutlaka göz atmalısınız. Keyifli okumalar.

22 Ocak 1933'te Diyarbakır'ın Ergani ilçesinde dünyaya gelen sanatçının asıl ismi Ahmet Sezai Karakoç'tur. Aslında ailesi oğullarına Muhammet Sezai adını vermek istemişlerdir ancak o dönemde yaşanan birtakım karışıklıklar üzerine adını Ahmet Sezai olarak kimliğe kaydetmişlerdir. Sezai'nin babası I. Dünya Savaşı'nda Kafkasya Cephesi'nde savaşmış ve burada Ruslara esir düşmüş Yasin Bey'dir. Annesi Emine Hanım ise tam anlamıyla bir Anadolu kadınıdır. Dedesi Hüseyin Bey ise Plevne Savaşı'nda yer almış kahraman askerlerden biridir.            Sezai Karakoç, ilkokul eğitimini 1938-1944 yılları arasında Ergani'de alır. Ardından parasız yatılılık sınavına girer ve bu sınavı da kazanarak Maraş ortaokuluna gider. Lise eğitimini de burada parasız yatılı olarak 1947-1950 yılları arasında tamamlar. Karakoç'un hayalinde lise eğitimi çok farklı bir konumdaydı ancak o dönemde yaşadığı bazı ekonomik sıkıntılar onu burada eğitim almaya mecbur bırakmıştır. İlk şiiri bu dönemde, 16 yaşında iken yayınlanır. Hatta bu yıllarda ''Şiir Sanatı'' adında iki sayılık dergi bile çıkartır. Lise bittikten sonra babası, Sezai için islami ilimler bölümünü düşünür. Ancak Sezai Karakoç, felsefe bölümüne çok fazla meraklıdır. Dönemin şartlarından dolayı Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesini yazmak zorunda kalır çünkü sadece o bölümün parasız yatılı imkanı vardır. Fakültenin maliye bölümünden mezun olduğu yıldan 1973 yılına kadar Maliye Bakanlığına bağlı çeşitli kurumlarda çalışır. Üniversite yıllarında Cemal Süreya ile aynı sınıfta okuyup, aynı sırada ders aldıkları için şiir alanında birbirlerinden etkilenip kendilerini geliştirirler. Sezai Karakoç'un ilk kitabı olan Monna Rosa'da yer alan "Rüzgar", "Yağmur Duası", "Monna Rosa'', "Kar Şiiri", "Şehrazat" adlı şiirler de üniversite yıllarına aittir. Hatta ikinci kitabı olan Şahdamar'da bulunan "Ötesini Söylemeyeceğim", "Kara Yılan", "Lili", "Köşe" gibi şiirler de Sezai Karakoç'un üniversite yıllarında kaleme aldığı eserlerdir. 1964'e kadar yazdığı şiirlerde genellikle bireysel konular hakim iken bu yıldan sonra yazdığı şiirlerde daha çok siyasi, toplumsal ve dini meselelere yer vermiştir. ''Sesler'' kitabında yer alan "Köpük" şiiri buna en güzel örnektir. Bu şiir ile birlikte Sezai Karakoç şiirlerini artık metafizik bir temele oturtacağını açıkça belirtmiştir.

Birbiri ardına şiir kitapları yayınlayan Sezai Karakoç, yayıncılık faaliyetlerine de ara vermeden devam etmiştir. 1960'tan itibaren ''Diriliş'' dergisini çıkartmaya başlar. Cumhuriyet döneminin ilk Kudüs konulu şiiri de Mescid-i Aksa'ya saldırı olmasından sonra bu dergide yayınlanacaktır. Sezai Karakoç, "Ey Yahudi" şiiri ile Kudüs'ü siyasi emellerine alet edenlere şu şekilde seslenir:

Nihayet Mescid-i Aksa'yı yaktın ey Yahudi!

Asırlardır insanlığın ruhunu yaktığın gibi ey Yahudi!

Aya çıkarak göğe çıktığını sandın ey Yahudi!

Göğe çıktığına inanır inanmaz

Büyük peygamberin göğe çıktığı yeri yaktın ey Yahudi!

Mescid-i Aksa'yı yaktın ey Yahudi!

Bu şiir her ne kadar Yahudilere seslenilmiş gibi görünse de aslında kutsal değerlere sahip çıkılması ve gerekli mücadelede bulunulması konusunda da gizden gizliye Müslümanlara yönelik mesajlar içermektedir. Bu şiirden sonra Sezai Karakoç 1974'te ''Zamana Adanmış Sözler'' ve 1988'de ''Alınyazısı Saati'' adlı kitaplarını çıkarttı. Sezai Karakoç, dünya malına itibar etmemesi, mütevaziliği, şöhrete kapılmaması, şiirlerinden ve karakterinden taviz vermemesinden ötürü yaklaşık 70 yıl boyunca Türk şiirinin en önemli temsilcilerinden biri olmayı başarmıştır. 16 Kasım 2021'de dünyaya veda ederken arkasında her kesimden seveni onu takdirle uğurlamıştır.