Uçak Yaparak Ceza Alan Türk: Vecihi Hürkuş

Kredi: https://birikiyorum.net/vecihi-hurkus/

Gülen Gözler filminde Şener Şen’in canlandırdığı pilot Vecihi karakterinin Hürkuş'tan esinlenilerek oluşturulduğu öne sürülüyor ancak onun havacılıktaki başarısını bu denli eksik göstermek büyük bir haksızlık olur. Hürkuş’un Türkiye'de ilk uçak tasarımcısı ve üreticisi olduğunu biliyor muydunuz? Hadi gelin hep beraber bunun gibi sayısız başarılarla dolu öyküsünü birlikte keşfedelim.

Günümüz uçaklarından ilk Türk tayyaresine yolculuk

Günümüzde modern uçaklar son derece hızlı ve konforlu. Ancak bu noktaya nasıl gelindiğini hiç düşündünüz mü? Türkiye Cumhuriyeti  kurulduğu günden beri pek çok gelişme ve girişimlere imza atmıştır. Bu girişimlerden ilki Vecihi Hürkuş tarafından yapılan Vecihi K-VI adlı uçaktır. Şimdi bu uçağın nasıl yapıldığını birlikte inceleyelim.

VECİHİ K-VI’nın yapımı ve ödülü (!)

Vecihi Hürkuş dönemin zor koşullarına rağmen milli uçağımızı üretme gayretiyle uçak tasarımları yapmış ve bunları hayata geçirmiştir. Tasarladığı uçaklar dünyada yeni gelişen havacılık alanında üstün mühendislik özelliklerine sahiptir. Yerli ürünlerimizle uçağının büyük bir kısmını tamamlaması ve proje için izin almasına rağmen uçağın elverişliliğini denetleyebilecek düzeyde bir komisyon olmadığı için işlemler gecikmiştir. İlk ve son tecrübe uçuşunu yaparak uçağının başarısını kanıtlamıştır. Burada ki amacı Türk milletinin neler yapabileceğini göstermektir. Fakat izin almadan uçtuğu için proje izni veren Albay Muzaffer Ergüder tarafından uçağına el konulur ve cezalandırılır. Bunlara rağmen amacından asla vazgeçmez ve yeni projeler üretmeye devam eder.

VECİHİ – XIV

Bir çok proje yaptığı halde bu projelerden 6 , 14 ,15 ,16 ‘ncı projelerini hayata geçirmiştir.  Vecihi K-VI, VECİHİ-XIV gibi isimler de buradan gelir. Vecihi-XIV de bir diğer hayata geçirdiği projesidir.

İlk Türk spor-eğitim uçağı olan Vecihi-XIV’ ün yapımı dört ay gibi çok kısa bir sürede bitmiştir. Bu başarının ardında ekibiyle beraber çok çalışması ve emek vermesi yatıyor.

Uçağını büyük oranda, önem verdiği konu olan yerli mallar kullanarak yapmıştır. Ve bunun mümkün olduğunun kanıtlamıştır.

Günümüz modern uçaklarında dahi test uçuşlarında kazalar yaşanırken Hürkuş’ un yaptığı uçaklar test aşamalarını başarıyla tamamlamıştır. Bu yüzden tarihte sayılı pilotlar arasında yer alır.

Yine Türk makamlarında yetkili kişiler olmaması nedeniyle uçuş izni verilmez. Bu durum onu çıkmaza soksa da asla pes etmez ve başka bir ülkeden lisans alarak bu işi başarmayı hedefler.

Gerekli izinleri alarak uçağını parçalara ayırdıktan sonra trenle Çekoslovakya’ya götürür. Burada ‘’dünyanın en iyi spor tayyarelerinden biri’’ olarak anılır ve lisansı verilir.

1932 Yılında Türkiye’nin ilk sivil uçuş okulu olan Vecihi Sivil Tayyare Mektebi’ni kurar. Bu okulda yaptığı projeleri hayata geçirir. Türkiye’nin ilk kadın pilotu Bedriye Tahir Gökmen dahil olmak üzere birçok genç pilot yetiştirir. (Dipnot: Sabiha Gökçen ilk kadın savaş pilotumuzdur)

Vecihi Hürkuş halka havacılığı sevdirmek ve özendirmek için Türkiye çapında iki defa turne düzenlemiştir.

1930 YILINDA F-16 UÇAĞI YAPTI!

Beni en çok şaşırtan ve ilgimi çeken konu ise Vecihi Hürkuş’un 1930’lu yılların imkanlarıyla günümüz F-16’sına eş değer bir uçak üretmiş olmasıdır. Uçağı F-16 uçaklarında bulunan güvenilirlik, bakım kolaylığı ve desteklenebilirlik gibi özelliklere sahiptir. En önemli özelliği kalkış ağırlığının yaklaşık 8 katına kadar dayanacak sağlamlıkta olmasıdır. Doğrusu  bu nitelikte bir uçak yapması hayret uyandırıcı.

Bunun gibi daha nice ilklere ve başarılara imza atarak dahi bir pilot ve mühendis olduğunu herkese göstermiştir. Hayatındaki en büyük gayesi Türkiye’nin dışarıya bağımlı olmadan kendi uçağını yerli malzemelerle yapmasıdır. Bu uğurda ömrünün 50 senesini havacılıkta geçirmiştir. Günümüzde yaşanan bazı güzel gelişmeler bizim de bir gün kendi uçaklarımızı üretebileceğimizi göstermektedir. Çünkü Atatürk’ün de dediği gibi İSTİKBAL GÖKLERDEDİR!