Mühendislik Okuyacaklara 10 Tavsiye

Mühendislik okumak hakkında herkes ahkam kesiyor ancak bu tavsiyelerin birçoğu maalesef banal ve genel sözlerden ibaret oluyor. Bu yazıda -bir mühendis adayı olarak- daha anlaşılır ve spesifik tavsiyeler vereceğim.

1- Yabancı Dil

Mühendislik okumanın şartlarının başında İngilizce bilmek olduğunu herkes söyle ancak asıl önemli olan bundan sonrasıdır. İngilizce bilmek ne? Genelde tavsiye veren kişiler buna cevap vermezler. 

Burada asıl önemli olan İngilizceyi tescilli olarak bilmek. İnternette bazı sitelerde özel sektör iş ilanlarında İngilizce bilmenin yanında çoğu zaman parantez içerisinde şu yazar: YDS'den en az 70 ve üzeri almak, TOEFL'dan en az 72 ve üzeri almak vs. vs. Yani İngilizce bildiğinizi kariyer hedefinize göre sınavlarla tescillemiş olun. Yurt içinde bir şirkette çalışmak istiyorsanız YDS ve YÖKDİL sınavlarına hazırlanmanız gerekirken; yurt dışında bir şirkette çalışmak istiyorsanız ise İELTS ve TOEFL gibi uluslararası geçerliliği olan sınavlara hazırlanmanız gerekmektedir.

Dil bilmek bir bütün değildir. Örnek vermek gerekirse ben İngilizce biliyorum diyen bir kişi "anlayıp da konuşamayan" biri olabilir. O bakımdan yurt dışında geçerli olan sınavlarda başarılı olmak için dil öğrenmenin en zor aşaması olan Speaking kısmını bir şekilde halletmeniz gerekmektedir. Yurt dışı için İngilizce öğrenimini ölçen sınavlar yurt içindeki sınavlardan farklı olarak speaking ve listening becerilerini de ölçmektedir.

2- Kulüpler

Burada kulüpler derken tabii ki her kulübü kastetmediğimi belirtmek isterim. Elektrik-elektronik fakültesinde okuyan bir mühendisseniz ona göre bir kulüp, makine fakültesinde okuyarsanız ona göre bir başka kulüp bulmanız gerekmektedir.

Bu tarz kulüplerin size birçok faydası olacaktır. Birkaç faydasını listelemek gerekirse;

• Teorik olarak gördüğünüz birçok dersin uygulamasını henüz okuyarak görecek ve mezun olduktan sonra sudan çıkmış balık gibi hissetmeyeceksiniz.
• Kulüplerin hazırlandığı yurt içi (TEKNOFEST) ya da yurt dışı yarışmalarda tecrübe kazanacak ve CV'nize -bu yarışmalarda başarılı olmasanız dahi- yazacak projeleriniz olacaktır.
• Ekip çalışması, sorumluluk bilinci gibi birçok konuda kendinizi geliştireceksiniz.
• Kulüplerin bulduğu sponsorlarla içli dışlı olacağınızdan dolayı gerek staj bulma konusunda gerek mezun olduktan sonra iş bulma konusunda hiçbir kulübe girmemiş kişilere nazaran birkaç adım önde olacaksınız.
• Programlama dillerini uygulama yaparak öğreneceğinizden dolayı daha kalıcı şekilde öğrenmiş olacaksınız.

3- Projeler ve Etkinlikler

Projelerin bir kısmının ne olduğunu kulüpler kısmında bahsetmiştim. Orada bahsettiğim projeler takımca yapılan projelerdi. Burada bahsetmek istediklerim ise bireysel olarak yapılabilecek projeler. Yazılım projeleri buna güzel bir örnek teşkil edebilir. Github (kısaca yazılım projelerinizi internet üzerinde göstermek için birçok mühendis tarafından kullanılan web sitesi) üzerinden yaptığınız yazılım projelerinizi sergileyebilirsiniz.

Projeler kadar olmasa da ufkunuzu genişletmeye yardımcı olacak yegane etken etkinliklerdir. Üniversitenizde bölümünüzle ya da ilgilendiğiniz alanla alakalı önemli kişilerin geldiği etkinliklere katılım sağlayarak kendinizi daha iyi tanıyıp mezun olduktan sonra hangi alanda uzmanlaşmak istediğini daha kolay belirleyebilirsiniz

4- Akreditasyon ve Yüksek Lisans

Yüksek lisans isteğe bağlı olmakla birlikte mühendislik için her geçen gün gereklilik haline gelmeye başladı. Bunun başlıca sebebi çok fazla lisans mezunu mühendisin olması. Yüksek lisans yapmak istiyorsanız imkanınız varsa yurt dışında yapın. İmkanınız yoksa da çeşitli burslarla kendinize bu imkanı yaratabilirsiniz.

Akreditasyon ise yurt dışında da mühendislik yapmanızı sağlayan bir nevi yurt dışında çalışma anahtarıdır. Okuyucağınız bölümün akreditasyonu yoksa maalesef yurt dışındaki çoğu ülkede o ülkeye özgü birtakım mühendislik sınavlarına girmeniz gerekmektedir. Bu da kişiye külfettir.

5- Not Ortalaması

Yine bir başka klişe tavsiye de "ortalamanı o kadar da yüksek tutmana gerek yok." ya da ironik bir şekilde tam tersi olan "ortalama çok önemli kesinlikle 3.5/4 yapmalısın." şeklinde birbirini yanlışlayan iki öneri. 

Mezun olduktan sonra yol haritanızı belirleminize göre bu iki öneri duruma göre mantıklı olarak kabul edilebilir. Şimdi ortalamayı yüksek tutmak ile tutmamayı karşılaştıralım:

Ortalamayı yüksek tutmak

Ortalamayı yüksek tutmanın en önemli faydası akademik olarak önünüzün büyük oranda açılacak olmasıdır. Özellikle yurt dışında yüksek lisans yapmak istediğinizde bakılacak ilk birkaç şeyden birisi ortalamanızdır. Ortalama ayrıca birçok bursun kapısını da açar. Hem lisans döneminde okurken hem de yüksek lisans için birçok hayır kurumu ortalaması yüksek kişilere öncelik tanıyıp yardım etmektedir.

Ortalamayı o kadar da yüksek tutmamak

Ortalamayı yüksek tutmadığınızda buna karşılık elinizde başka bir şey olmak zorunda. Örneğin gecenizi gündüzüne kattığınız bir proje ya da iş tecrübesi kazandıracak akla gelebilecek her şey. Yani ortalamayı düşük tutup diğerlerinin önüne geçecek birtakım özellikler edinirseniz iş başvurularında ortalamanızın düşük olması neredeyse hiç önemsenmez.

6- Yurt dışı

Erasmus ya da Erasmus+ ile yurt dışına gitme imkanınız varsa okulunuzun uzama ihtimali de düşükse -gittiğiniz üniversitede aldığınız dersler kendi üniversitenizde saydırılıyorsa- kesinlikle yurt dışında vakit geçirmenizin gerektiğini söyleyebilirim.

7- Programlama Dilleri

Okuduğunuz bölüme göre birkaç programlama diline tam yetkin olarak hakim olmanız gerekmektedir. Bu programa dillerinin hangileri olduğunu bölümünüzden aldığınız derslere göre ya da üzerine yoğunlaştığınız projelere göre belirlenir. Bunların dışında hâlâ bir fikriniz yoksa aşağıdaki görsele bakmanızı öneririm. Son olarak iyi yazılım bilen bir kişi kendi işini yap(a)masa bile işsiz kalmaz.

8- Network ve Arkadaş Çevresi

Network mezun olduktan sonra iş sahibi olmanızda size yardımcı olacak bir diğer faktördür. Network yapmak için dışa dönük olmalı; kendinizi toplu ortamlardan soyutlamamalısınız. Bunun için yukarıda belirttiğim gibi çeşitli kulüplere ya da etkinliklere katılmalısınız.

İyi bir arkadaş çevreniz olursa kendi lehinize olan durumlardan haberdar olabilirsiniz. Bununla birlikte arkadaşlarınızla birçok zorluğun altından beraber kalkarsınız. O bitmeyen vize haftalarını tek başına geçirmek ile arkadaşlarla birlikte çalışarak geçirmek arasında büyük bir fark vardır. 

9- Staj

Staja dair verebileceğim tek tavsiye naylon staj yapmamanızdır. Staj sizin meslek öncesi fragmanınız/simülasyonunuz gibidir. O yüzden ilgi alanınızı belirleyip sektörde yer edinmiş şirketlerde staj yapmalısınız. Staj yaptığınız şirket işe başlayacağınız şirket de olabilir.

10- İstikrar

Son madde ama yukarıdaki dokuz maddenin gerçekleşmesinin şartı olan yegane şey de bu: istikrar(kararlılık). İyi bir kariyer yapmak için kararlı olmalısınız. Sınavlardan birkaç gün önce değil de ilk haftadan itibaren azar azar çalışmalı, yabancı dilden tutun da programlama dillerine kadar size bir şey katan bütün faktörleri az ama istikrarlı bir şekilde öğrenmelisiniz. Bunu yaptıktan sonra geriye kalanlar çorap söküğü gibi gelecektir.