Yörelerimizden Bayram Gelenekleri - Case101

Kredi: Photo by Tyler Nix on Unsplash

Kültürümüzü zengin kılan parçalardan biri de bayramlarımız ve bayram kutlamalarımızdır. İçeriğimde çeşitli yörelerimizden bayram kutlama geleneklerini bulabilirsiniz. Keyifli okumalar.

Iscak (Isparta)

Arife günü çoğu yörede pişi olarak geçen fakat ıspartada “ıscak” adı ile bilinen hamur kızartması yapılır ve komşulara dağıtılır. Köylerde de genelde yufka ekmeği yapılır, bazı aileler yufka ekmeğin içine tahin helvası, irmik helvası ya da kavurmalı pilav koyarlar ve o şekilde dağıtırlar. Buna da “hayır ettim” manasına gelen “ıscak ettim” denir ve geleneğin ismi buradan gelir. Dağıtılan bu yiyeceklerin ölülerin ruhlarına hediye olacağına inanırlar.

Ebebiş (Ankara)

Ankara Kızılcahamam’da bayram namazından sonra çocuklar toplaşır ve aralarından bir başkan seçerler. Bu başkan tüm çocukların ziyaret edeceği evleri sırasıyla belirler. Birlikte bu evleri dolaşıp şeker, kuruyemiş ve harçlık toplarlar. Toplanan şeylere “ebebiş” adı verilir. Bayram ziyareti için çaldıkları evlerin kapısında “ebebiş ebebiş, vermeyen çürük diş” tekerlemesini söylerler.

Helesa (Sinop)

Sinop’ta bayram günü şehrin gençleri önce ışıklandırdıkları ve süsledikleri kayıkları kıyıya çıkarırlar, sonra beş altı genç bu kayığı sırtlayıp evlerin çoğundan görünecek şekilde meydana bırakır. Her evin kapısının önünden geçerler ve geçerken de Helesa manisinden parçalar söylerler. Evlerden helesacılara bahşişler bir mendilin içine konarak fırlatılır. Bahşişin nereye düştüğü görülebilsin diye de mendilin ucu yakılır. Bugünlerde bu gelenek hala devam ettiriliyor ve toplanan bahşişler Sinop’taki hayır kurumlarına bağışlanıyor. Şehirliler bu gelenekle bayram coşkusunu dolu dolu yaşıyorlar.

Bayram Çıkarma Geleneği (Kastamonu)

Şehrin Taşköprü ilçesinde bayramlarda çevre köyler birbirlerine misafir olurlar. İlk olarak bayram namazından çıkanlar birbirleriyle bayramlaşır ve çevre köylerden gelenler evlere ikişer üçer kişilik gruplarla misafir edilir. Öğle namazı için tekrar camiye gidilirken de yemekler hazırlanır ve cami avlusuna götürülür. Hep birlikte yemek yenir, çocuklar eğlenir, büyükler sohbet eder. Buna Kastamonu’da bayram çıkarma geleneği denir.

Kahke (Gaziantep)

Kahke, Gaziantep yöresine özgü bir yiyecektir. Un, yağ ve su ile yapılır. Genelde arife günü hazırlanır, pişirilir ve bayram günü gelen misafirlere ikram edilir. Çocuklar da ev ev gezip şeker ve harçlığın yanı sıra kahke ile de ödüllendirilirler.

Dede Geleneği (Denizli)

Denizli şehrinde özellikle bayramın 2 ve 3. günleri “Dede” dedikleri yaşlı ağaca salıncak kurulur. Salıncağa binen kişi kendi sallanmaz. Dört kişi iki ipin ucundan tutar ve binen kişiye çarptırarak sallarlar. Dede ağacı halk için çok kutsaldır. Yere kendi kendine kırılıp düşen dalları bile yakılmaz. Yakılması halinde felakete uğrayacaklarına inanırlar.