Kahramanlığı Sınırları Aşan Kadın: Canan Dağdeviren - BeautyCase

Giyilebilir kalp pilinin mucidi, Forbes dergisinin "30 yaşından genç 30 bilim insanı" listesinde yer alan ünlü bilim insanı, kahraman kadın Canan Dağdeviren'in ilham verici hayat hikayesini sizler için anlattım.

Canan Dağdeviren, 4 Mayıs 1985 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Adanalı bir anne ve Sivaslı bir babanın kızı olan Canan, küçük yaşlardan beri bilime ilgisi ve merakı ile herkesi şaşırtırmış. İlerlemenin, gelişimin ve öğrenmenin en iyi soru sormayla mümkün olduğuna inananlardan biri Dağdeviren. Bilime merakının ilk dönüm noktasının babasının ona küçükken hediye ettiği Marie Curie’yi anlatan kitap olduğunu söylüyor. Kitabı okuyunca piezoelektrik olgusunu yani kristal yapıdaki maddelerin kendilerine uygulanan basınçla birlikte elektrik enerjisi üretebildiğini keşfeden Marie Curie’nin eşi Pierre Curie’den çok etkilenmiş. Genç bir kızken kariyeriyle ilgili yapacaklarını kafasında şekillendiren büyükbabasının 28 yaşında kalp yetmezliğinden vefat ettiğini öğrenmek olmuş. Onun anısını onurlandırmak için kalp sağlığı sorunlarını çözecek bir teknoloji yaratacağına dair kendine söz vermiş.

Bilime merakının ikinci dönüm noktası ise üniversite sınavına girdikten sonra hangi bölümü okuyacağına karar verirken gerçekleşmiş. Temel bilimlerden birini okumak istediğini biliyormuş ama hangisini istediğine karar veremiyormuş. O sırada Kocaeli Kitap Fuarı’nda Erdal İnönü ile tanışmış. O da Dağdeviren’e ne olmak istediğini sormuş. Dağdeviren, aklındaki soru işaretlerini İnönü’ye dökünce Türkiye’nin önde gelen teorik fizikçisi ona “Anılar ve Düşünceler” kitabını imzalayarak vermiş ve bu kitabı bitirince ne okumak istediğini keşfedeceğine inandığını söylemiş. Gerçekten de öyle olmuş, kitabı bitirdikten sonra net bir şekilde Fizik okumak istediğine karar vermiş. İş olanakları kısıtlı olduğu için çevresinden olumsuz tepkiler almış. Babası mimar olmasını istemiş. Tek destekçisi annesi olmuş. İdealinden vazgeçmemiş ve 2007 yılında Hacettepe Üniversitesi Fizik bölümünü başarıyla tamamlamış. Yüksek Lisans Eğitimini Sabancı Üniversitesi’nde almış. Çalışmalarını Türkiye’de yürütüyormuş ama çalışmalarını katı, rijit buluyormuş. Organlara uyum sağlayacak kadar esnek olmalarını istediği için dünya genelinde bir araştırmaya koyulmuş. Esnek elektroniğin babası John Roger ile tanışmış ve aynı yıl Fulbright bursu almaya hak kazanarak UIUC'da Malzeme Bilimi ve Mühendisliği bölümünde doktora eğitimine başlamış. Bu süreçte esnek ve katlanabilir, deri üstüne yapıştırılabilir veya giyilebilir elektronik aletler üzerine çalışmalar yapmış.

Doktorasını 2014 yılında alan Dağdeviren, medikal teknoloji alanında çalışarak kalbin hareketinden enerji sağlayan giyilebilir bir kalp çipi (PZT MEH) ve cilt kanserini teşhis eden bir cihaz geliştirdi. Forbes'in 30 Yaş Altı Bilim İnsanı listesinde de yer aldı. Bu başarı örneği kadın tüm kalp hastalarının kahramanı oldu. Yazımı kendisinin bir sözü ile tamamlamak istiyorum:

Ben, Canan Dağdeviren’im… Bir bilim emekçisiyim. Aşkla bilim yapmayı annemden öğrendim ve hayatta ne yaparsam yapayım her şeyden önce insan kalmayı önemsedim. Elimi tutun, dik durun! Hep birlikte, azimle çalışırsak, bilimin ve mühendisliğin kapılarını sonuna kadar açabiliriz!