Japonlar Neden Üç Farklı Yazı Sistemi Kullanıyor?

Kredi: Murat Kotaman

Bilim ve gelişen teknolojinin merkezi olan Japonya neden üç farklı yazı sistemini bünyesinde barındırıyor? Bu yazı sistemleri nelerdir? Yazımda bunları inceleyebilirsiniz.

Bilimin ve teknolojinin merkezini oluşturan ülkelerden biri olan Japonya'da ana dil için tam olarak üç farklı yazı sistemi kullanılıyor. (Yanlış duymadınız, tam 3!) Peki neden bu kadar fazla sistem bir arada kullanılıyor? Sebebini öğrenelim...

Japoncada kullanılan yazı sistemleri sırasıyla;

• Kanji,
• Hiragana,
• Katakana'dır.

Kanji (漢字), 5. yüzyılda Kore aracılığıyla Japonlara tanıtılmış olan Çince karakterlere verilen isimdir. Kanjiler birer ideogramdır, yani her bir Kanji karakteri bir kelimeye karşılık gelmektedir. Kanji'ler bir araya getirilerek farklı kelimeler oluşturulabilir. Örneğin, ateş(火)ve dağ(山) kanjilerini bir araya getirdiğinizde volkan (火山) kelimesini elde edersiniz. Günümüzde, ortaokuldan mezun olan bir Japon öğrencinin öğrendiği Kanji sayısı tam 2136'dır ve ortalama 2000-3000 Kanji günlük bir gazeteyi okumak için gereklidir. Buna ek olarak, Kanji karakterlerin hem Çince (on-yomi), hem de Japonca (kun-yomi) adı verilen iki farklı okuma biçimi vardır.

Kanjiler isim, sıfat, zarf ve fiilleri yazmak için kullanılır. Ancak Çincenin aksine, Japonca tamamiyle Kanji ile yazılabilen bir dil değildir. Bu kısımda araya Hiragana ve Katakana girmektedir.

Hiragana ve Katakana, 9. yüzyılın başlarında Japonlar tarafından geliştirilen ve hecelere dayalı yazı sistemleridir. Hiragana ve Katakana, Kanji'den sadeleştirilmiş toplam 46 karakterden oluşmaktadır. Hiragana, Kanji'lere getirilen dilbilgisel ekleri ve joshi adı verilen edatları yazmak için kullanılmaktayken, Katakana yabancı dilden Japoncaya geçen kelimeleri, özel isimleri ve Kanji ile yazılamayan coğrafi yer isimlerini yazmak için kullanılmaktadır.

 

Örneğin;

私はマイクです。

(Watashi wa Maiku desu. -Ben Mike'ım.)

Bu cümlede 私 Kanji'si ben, Hiragana karakteri は konu edatı, です "-imek" anlamında, Katakana karakterleri マイク ise özel ismi yazmak için kullanılmıştır.