Söz Konusu: Beyin Sağlığımız

Geçmişte olduğunuz kadar keskin bir zekaya sahip olmadığınızı, çoğu zaman da düşüncelerinizde körelme hissettiğiniz zamanlar oldu mu? Eğer cevabınız evet ise beyninizin zindeliğinden şüphe ediyor ve geriye gittiğinizi düşünüyor olabilirsiniz. İsterseniz bu konuya birlikte göz atalım.

Genelde beyin gelişimi 20’li yaşlarda tamamlanır. Bunun ardından ise kademeli bir şekilde bilişsel bir yavaşlama gerçekleşiyor. Yaşamımızın ilerleyen zamanlarındaysa Alzeihmer vb. hastalıkların sebep olduğu demans riski de artıyor. Yaşlı nüfusunun fazla olduğu ülkelerde demans durumuna oldukça sık rastlanıyor. Neyse ki bilişsel yavaşlama ve bunama ‘’değiştirilebilir risk faktörleri’’ denilen kavramın etkisi altında. Yani kısacası beynimizin gücünü ve kendimizi risklerden korumak için edinmemiz gereken birkaç alışkanlık var.

Bu durum için yapılması gereken en önemli davranış aktif olmak. Beynimizin hastalıklar ve yaşlanma karşısındaki uyum yeteneği ‘’bilişsel rezerv’’ olarak isimlendirilir. Misal bir insanın bilişsel rezervi yüksekse Alzeihmer’ın beyin işlevine zarar veren biyolojik belirtileri gösteriyor olsa dahi zihinsel performans testleri normal çıkabilir. Yani hasarla baş etmeye yardımcı yedek bir zihinsel kapasiteleri varmış gibiler. Peki bu değerli özelliğe sahip olmak için beynin bizden isteği ne? Aslında çok da zor şeyler değil. Bu özelliği geliştirmenin temel taşları müzik aleti çalmak, okumak, şarkı söylemek, bulmaca çözmek, seyahat etmek ve ikinci dil öğrenmek gibi aslında kendimizi geliştirme yolundaki aktivitelerden geçer. Bu saydığımız aktivitelere pek çok şey daha ekleyebiliriz. Misal hayatımızın her alanında etkili egzersiz. Beynin iyi çalışması oksijen almaya bağlıdır. Bu sebeple kardiyovsküler ve beyin sağlığımız doğru orantılıdır diyebiliriz. Stabil bir yaşam tarzı ve obezite bilişsel yeteneklerimizi azaltmaya yol açar. Koşmak, bisiklete binmek, yüzmek vb. egzersizler önerilerimiz arasında ancak bunlara imkanınız yoksa en azından düzenli yürüyüş veya asansör yerine merdiven kullanmayı tercih edin.

                                                                             

Diğer bir tavsiye ise sağlıklı beslenmektir. Bol meyve ve yeşil sebzeler antioksidan salınımını arttırarak beynimizi serbest radikallerden yani biyolojik olaylar sonucu açığa çıkan zararlı maddelerden temizler. Uzmanlar genelde bu konuda ‘’Akdeniz Diyeti’’ni öneriyor. Yani fasulye, mercimek, bezelye, kuruyemiş, tahıl, balık ve zeytinyağı açısından zengin doymuş yağlar, şekerli gıdalar ve et açısından düşük bir beslenme planı. İlk bakışta her ne kadar bunaltıcı görünse de günde bir porsiyondan fazla meyve yemeyi ve reyonlardaki ürünlerden kaçınmayı sağlamakta irade oluşturmamızı sağlayabilir. 

Son ve en önemli olan tavsiyem ise mümkün olduğunca olumlu düşüncelere sahip olabilmeniz. Mümkün olduğunca dedim çünkü her duygu anında yaşanılmalıdır. Ancak yine de belirli sınırlarda tutulmalarına da dikkat etmek gerek. Serotonini bol tutmanızda da fayda var.  Çekim yasasının işlediğini unutmayalım. Yavaş ve unutkan bir insan olacağınızı düşünürseniz bunun oluşma ihtimalini arttıran siz olabilirsiniz. Beyin sağlığı belli bir dereceye kadar sizin elinizdedir. Eğer doğru yaşam tarzını ve rutinlerinizi benimserseniz zihinsel açıdan güçlü kalmanız mümkün olduğu kanısına çıkar yolunuz. O zaman inanç beyninize oldukça fayda sağlayabilir. Tüm bu sebeplerden dolayı mümkün olduğunca kendinize çoğu zamanlar olumlu rol modeller belirleyin ve beyin kaslarınızı çalıştırmayı ihmal etmeyin.