Oral Hijyen Nasıl Sağlanır?

Kredi: görseli çeken kişi: Zeynep Akyıldız, yesileriik

Ağız hijyenini sağlamak çok önemlidir, gelecekte karşılaşılabilecek çoğu problemin önünü keser. Bunu sağlamak da belirli teknikler ve malzemelerle mümkün olur. Bunlara fırça, diş ipi ve gargara örnek verilebilir. Malzemeler doğru tekniklerle kullanıldığında çoğu problemin önüne geçilmiş olur.

  

Ağzımız polimikrobial yani çok çeşitli bakteri kolonilerine ev sahipliği yapan ve ömür boyu yapacak olan bir ortamdır. Ağzın temiz kalması bu bakterilerin koruyucu unsurlarla denge halinde olmasını sağlar. Gün içinde yediğimiz besinler, özellikle karbonhidrat yani şeker ve asitli gıdaların kontrollü tüketilmemesi ile biyofilm dediğimiz bir katman dişi kaplar. Bu katman dişin üzerinde birikir ve bakterilerin beslenmesi için iyi bir ortam sağlar. Bunun sonucunda plak oluşur. Plak birikerek diş taşlarını oluşturur, bu da diş eti çekilmesine ve birçok farklı soruna sebep olur. Burada biriken bakteriler ilaç veya antibiyotikle geçmez, esas temizlik mekanik bir temizlik olan fırçalama ile mümkün olur.

Öncelikle fırçalama tekniğine değinelim. Fırça dişlere 45 derecelik açı ile yaklaştırılmalı, daima pembeden beyaza yani diş etinden dişe doğru bir hareketle süpürülür gibi fırçalanmalıdır. Sadece çiğneme yapılan yani oklüzal bölge dediğimiz alanlarda ileri geri yapılabilir. Fırçalama sıklığı günde iki kez, sabah ve akşam olmak üzere, olmalıdır. Dikkat edilmesi gereken şey çok büyük ve sert kıllı fırça kullanmamaktır, çünkü sert kıllı fırça kullanıp bastırarak fırçalamak diş etine zarar verebilir. Büyük fırça kullanımı ile arka bölgelere ulaşımda zorluk yaşanabilir. Macun seçiminde marka önemli değildir ancak florürlü bir macun seçilmelidir ve oranı 1450ppm şeklinde olmalıdır, bu bilgi etiket kısmından veya içerikten öğrenilebilir.

Fırçalama ile biz dişlerin beşte üçünü temizlemiş oluruz ancak kalan iki yüzeyini yani dişlerin birbirine bakan ara yüzeyleri temizlemek sadece fırçalama ile imkânsızdır. Fırçalıyorum ama dişlerim çürüyor denmesinin bir sebebi, hatta en büyük sebeplerinden biri budur. Gün içinde yenen yiyecekler ara yüzeylerde sıkışıp orada bakterilerin büyümesi için güzel bir beslenme bölgesi oluşturur ve çürük başlar. Ara yüzeyler diş ipi veya ara yüz fırçası ile temizlenir. Diş ipinin mumlu ve florürlü olanları tercih edilebilir, kullanımı şu şekildedir: İpi iki elin parmaklarına dolayıp parmaklar yardımıyla dişlerin arasına yerleştirip bir dişe yaslayarak ara yüzden çıkarır tarzda süpürme yapılır, iki dişin yüzeyi için bu hareket birkaç kez tekrarlanır. Diş etine ipi bastırarak ileri geri yapmak hatalı bir kullanım olur, bu şekilde diş eti zarar görür. Arayüz temizliğinde bunun için üretilmiş olan arayüz fırçaları da kullanılır, bu fırçaların kullanımı şu şekildedir: Bir dişe yaslanan fırça ileri geri hareketlerle dişin duvarını temizler. Ara yüzeylerde bu birbirine bakan iki yüzeyde de yapılmalıdır.

Dil de göz ardı edilen ancak bakterilerin yoğun bulunduğu, yenilen yemek artıklarının biriktiği ve ağız kokusunun büyük bir sebebi olduğu için temizliği oldukça önemli olan bir bölgedir. Bunun için dil temizleyiciler kullanılır, dil süpürülerek temizlenir.

Sonuç olarak oral hijyene özen göstermek bu bölgede karşılaşılan birçok problemi önlemede güçlü bir silahtır. Son olarak da 6 ayda bir diş hekimine kontrol muayenesine gitmek çok önemlidir. Gözden kaçan veya elde olmayan, tükürük yapısı ve diş yapısı-şekli gibi, sebeplerle oluşabilecek sorunlara erken müdahale etmek veya önlem almak büyük problemlerin önünü kesecektir.