Kış Aylarının Özel İçeceği: Boza

Yaşam Tarzı - 20 Aralık, 2021 - Okuma Süresi: 4 Dk.

20 Aralık, 2021

Kış Aylarının Özel İçeceği: Boza

Soğuk kış günlerini yaşadığımız şu günlerde sevenin de sevmeyenin de çok olduğu bozanın tarihçesini, faydalarını ve nasıl yapıldığını merak ediyorsanız gelin birlikte inceleyelim.

Genellikle kış aylarına özgü olan boza; arpa, darı irmiği, mısır, buğday, su ve şeker ile yapılan genellikle sıcak bir içecektir. Türkiye’de yapılan bozanın ham maddesi darıdır. 

Kış Aylarının Özel İçeceği: Boza

Şimdi de başka bir içeceğe benzemeyen, bu özel içecek bozanın tarihçesine kısaca bakalım. 

Bozanın Tarihçesi

Bozanın tarihi 8-9 bin yıl öncesine, Mezopotamya’ya dayanır. Osmanlı döneminde sıkça tüketilen boza ‘’bozahane’’ adı verilen yerlerde üretildikten sonra Ortadoğu, Orta Asya, Balkan ve Afrika ülkelerinde de üretilmeye başladı. 

Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi'nde bir bölümde 17. yüzyıl ortalarında İstanbul’da 300’den fazla bozacı dükkanının bulunduğundan ve bu dükkanlarda 1100 kadar bozacının çalıştığından bahsediliyor.  

Geçmişte bozanın içine pekmez, tarçın, karanfil, zencefil ve hindistan cevizi eklenerek tüketilirken günümüzde genellikle tarçın ve sarı leblebi eklenerek tüketiliyor. 

Peki nasıl farklı bir lezzeti olduğu sorusunun cevabına gelirsek... Bozanın tat, kıvam, aroma gibi özellikleri üretildiği coğrafyaya ve o coğrafyada kullanılan hammaddeye bağlı. Ülkemizde genellikle darıdan yapılan ve fermente bir içecek olan boza, mayalandıktan sonra tatlı bir lezzet iken belli bir süre bekledikten sonra ekşi bir lezzet alır. Bozanın kendine özgü lezzeti ise laktik asit bakterileri sayesinde fermante edilmesiyle yani mayalanmasıyla ortaya çıkar. Fermantasyon, bozaya ayrı bir lezzet katarken sindirim sistemi için de yararlı bakteri oluşumu sağlar. 

Şimdi de şahsına münhasır bir içecek olan bozanın faydalarına bakalım: 

Bozanın Faydaları 

  • Emziren annelerin sütünü artırır. 
  • Probiyotik etkiye sahiptir ve vücutta faydalı bakteri oluşumunu sağlar. 
  • İçerisindeki laktik asit nedeniyle hazmı kolaylaştırır. 
  • Kansere karşı savaşır ve vücuttaki kanserojen maddeleri yok eder. 
  • Başta deri kanseri olmak üzere her türlü kanseri önleyici etkiye sahiptir. 
  • İçeriğindeki nikotinik asit kalp ve damar hastalıklarını önleyici etkiye sahiptir. 
  • Vücudun direncini artırır ve enfeksiyona iyi gelir. 
  • Yüksek oranda B vitamini içerir. 
  • Zihin açıcı ve sinirleri dinlendirici etkisi vardır. 
  • Zengin karbonhidrat ve protein içeriği ile enerji vericidir. 
  • Kalsiyum, demir, fosfor, sodyum, tiamin, niasin, riboflavin içerir. 
  • Mideyi korur, sindirimi kolaylaştırır, kabızlığı azaltır. 
  • Üzerine eklenen tarçın kan şekerini düzenler. 

10 Adımda Boza Yapımı

Malzemeler:

3 su bardağı bulgur 

2 kahve fincanı  kadar pirinç 

3 su bardağı toz şeker 

Bir kibrit kutusu büyüklüğünde maya ya da 1 bardak eski boza 

Geniş bir kap 

  1. Bir gün önceden bulguru bol su ile ıslatın. 
  2. Ertesi gün bulgurun üzerine pirinci ekleyin ve iyice haşlayın. 
  3. Haşladıktan sonra mikser ile bulgur ve pirinç karışımını iyice çırpın. 
  4. Daha sonra süzgeçten geçirin. 
  5. Daha sonra bu karışımı bir tencereye alın hafif ateşe koyun. 
  6. Üzerine şeker ilave edin ve şeker eriyinceye kadar karıştırın. 
  7. Şeker eridikten sonra ocaktan alınır, karışımın ılıması beklenilir; bekleme esnasında ara ara karıştırın. 
  8. Karışım ılıdıktan sonra ya bir bardak eski bozayı içine dökün ya da ılık suda ezilmiş olan mayayı ilave edin ve iyice karıştırın. 
  9. Daha sonra tencerenin ağzı kapatılarak oda sıcaklığında (20-25 derecede) 2-3 gün bekletilir. Bu 2-3 günlük sürede ara sıra karıştırılır. 
  10. 2-3 günün sonunda karışımda göz göz olmuş kabarcıklar meydana gelmiş ise boza olmuş demektir. 

Sonra üzerine tarçın veya sarı leblebi ekleyerek tüketebilirsiniz, şimdiden afiyet olsun :) 

Haftalığın PeP'te!

İlk 15'a giren her içerik ile 200 TL kazan!

En popüler yazar sen ol!

Okunma puanını artır, kazan!

Liderlik Tablosu'na göz at!

Bu haftanın en çok okunanları.

E-bültenimize abone ol!

Haftanın en popüler içerikleri, en çok kazananlar ve staj haberleri bültenimizde.

Gizlilik Sözleşmesi'nde belirtilen hüküm ve koşulları kabul ediyorum.