Eden (Cennet) Projesi: Dünyanın En Büyük Serası

Eden Projesi, dünyanın en büyük serası hakkında merak ettikleriniz varsa doğru yerdesiniz. Bu yazımda Eden Projesini, tasarımında üretimine, şu anki işleyişine kadar bütün bunları kısaca inceleyeceğiz.

Eden Projesi St. Austell, Cornwall, Birleşik Krallık’ta bulunan dünyadaki en büyük seradır. Tim Smit tarafından planlanmış proje, 1996’da Nicholas Grimshaw tarafından tasarlanmış ve 17 Mart 2001 tarihinde halka açılmıştır. Kısa sürede Birleşik Krallık’a gelen turistlerin ilgisini çekmiştir.

İsmini cennet kavramından alan Eden Projesi, ziyaretçilerini hayranlık içinde bırakmıştır. Dünyanın farklı yerlerinden getirilip, kubbeler altında toplanan bitkilerden oluşan bir ortam oluşturulmuş.

Bu kompleks oldukça büyük bitişik kubbelerle çevrelenmiş biyomlardan oluşuyor. Bu kubbeler yüzlerce beşgen, altıgen plastik hücrelerden oluşuyor ve bu hücreler çelik ile çevrelenip desteklenmiş durumda. Sadece çok büyük ve çeşitli bir bitki örtüsüne ev sahipliği yapmayıp, mimarisiyle de örnek olan bir tesis olma özelliği taşıyor.

Eden Projesi ziyaretçilerine aynı coğrafyada bulunamayacak, görülemeyecek bitki türlerini görebilme ve oluşturulan değişik alanlar sayesinde sürdürülebilir yaşam hakkında bilgi edinme fırsatı sağlıyor. Müze, heykel gibi sanat aktiviteleri dışında çeşiti performans sanatları da burada bulunuyor. Alanda restoran, kafe ve otel gibi sosyal olanaklar da mevcut.

Gelin şimdi proje uygulanma sürecine biraz daha detaylı bakalım. Proje uygulama sürecinde karşılaşılan en büyük zorluklardan biri önceden Kaolin Ocağı olarak kullanılan yerin 15 metre altında toprak yüzeyi bile bulunmayan bir çukurda planlanması olmuştur. Biyomların yerleri Solar Modelleme ile kesinleştirilmiş ve böylece ortamın Solar enerjiden pasif olarak en etkili şekilde faydalanması sağlanmıştır. Bu pasif sisteme destek olarak biyomların iç hava kalitesine ince ayar yapması için aktif ısıtma sistemi yerleştirilmiş. Doğal kaynak harcamalarını azaltmak için havalandırma ve su stratejileri geliştirilmiş. Bunlardan iki örnek şu şekilde: Yağmur suyu iç mekan nemlendirmesi için dönüştürülüyor. Yer altı suları su sızıntıları ise sulamada kullanılıyor.

Eden Projesi deyince toprak üretme sürecinden kısaca bahsetmemek olmaz.

Eden Projesi’nin toprak üretme süreci ilginçtir. Başlangıçta humus tabakası yoktur ve yerel ocak atığı kullanılmıştır. Daha sonra Kaolin çukurlarından elde edilen atık kum ve kil, organik bileşen olarak ise ormandan alınan ağaç kabukları ve evlerden atılan yeşil atıklar eklenerek elde edilen bu toprak kullanıldı.

Bu üretilen toprak ticari olarak da pazarlanmaktadır.