Düşünmenin De Bir Dozu Var

Düşünmek insanoğlunun bir vazgeçilmezidir ama her şeyin fazlası zehirdir. Çok düşünmenin sonucu da pek sağlıklı olmayabilir. İşte gelin bu saydıklarımızı tanımlayan bir kavram olan ‘’Overthinking’’ ile tanışalım.

Hayatta her maddenin, cismin, objenin canlı veya cansız olmak üzere her şeyin belli  bir amacı ve işlevi vardır. Tıpkı beynimizin de en temel düşünme organımız olması gibi. Zihnimiz ebediyen düşünmeye mahkumdur. Bazen kitap okumak, çalışmak, meditasyon yapmak veyahut uyumak gibi tüm bu saydığımız ve daha pek çok sayamadığımız eylemlerde ardı arkası kesilmeyen düşüncelerimizi akıl süzgecinden geçiririz. Verdiğimiz kararlar doğru veya yanlış düşünmeden bunun sonucunu bilemeyiz ancak bu süreçte fazla düşünmek evrende var olan bir karadelik misali zihnimizi yutabilir.

Overthinking: Bir konu, eylem veya yaşanan bir olay üzerine olması gerekenden fazla yani aşırı düşünme durumudur. Bu durum pek çoğumuzun başından birkaç kez de olsa geçmiştir. Aklımıza gelen sabit bir düşünceyi ince eleyip sık dokuyarak öncesini ve sonrasını sürekli düşünürüz. Olayın iki taraflı boyutu vardır: Birisi pişmanlıkları hafifletmek, diğeri gelecekteki olayları öncesinden kurgulamak. "Keşke farklı olsaydı!" , "Şöyle mi olsa daha iyi böyle mi?" söylemleri beynimizdeki çarklarda takılı kalan bir denge bozukluğudur, geçmiş ve geleceği eline alan kısır bir döngüdür. Az önce de dediğimiz gibi hiç kuşkusuz hepimizin rastladığı bir durum ancak burada asıl olması gereken bu durumun sürekliliğinin önüne geçilmesi.

                                                                                                       

En temel belirtinin aşırıya kaçacak bir biçimde fazlaca düşünmek olduğundan bahsetmiştik. Diğer bir yandan negatif hisler yaratan olayları düşünüp ruminasyon yapmak, yaşanılan utanç verici durumların sürekli akla gelmesi ve hiç çıkmaması, yeni ve önemli kararlar alırken kendimizi zorda ve yalnız hissetmek, fazla düşünmekten uykusuz kalmak, gelecekteki pek çok şeyi kafada kurgulamak gibi daha sayılabilecek pek çok belirtisi olan bir sendrom. Bunların ardından gelinen en can sıkıcı durum ise stres. Yani overthinking yaşam kalitemizi de etkiliyor. Şu an bu yazıyı okurken bile belki de sizler de zihninizdeki çarkların birini durdurup overthinking anılarınızı anımsadınız. Burada kendinize sormanız gereken temel soru: ‘’Neden fazla düşünüyorum, çok düşünmek zarar mı?''. Genelde aşırı düşünme anksiyete ve depresyonun bir parçasıdır. Hâl böyle ise düşünce dozajımıza ayar verip onu azaltmamız şart!

Her sorunun bir çözüm basamağı olduğu gibi aynı metot burada da geçerli. İlk adım fazla düşündüğünüzün farkına varmak ve verimli düşünme ile arasındaki ayrımı saptamak. Almış olduğunuz kararları "Dünyanın sonu değil ya!" klişesi ile bütünleştirip, geçmişi geçmişte bırakarak bu işe başlayabilirsiniz. Yaşanmış bitmiş bir olay üzerinde şöyle, böyle söylemleri ile zihninizi meşgul edip enerjinizi tüketmektense düşüncelerinizi sınırlayabilirsiniz. İkinci olarak ise anı yaşamalısınız. O an geçmiş gelecek arasında gidip gelmektense düşünceleri kontrol edip kendinize dur demek zihninizin size minnettar olması için kâfi. Bu gibi durumlara daha iyi odaklanmak için meditasyon uygulaması sizlere yardımcı olabilir. Duygularımızın kontrolünü sağlayabilmek de sayılabilecek bir diğer yöntem. Böylelikle aşırı düşüneceğiniz zamanların farkına vararak iplerin sizin elinizde olmasını sağlayabilirsiniz. Depresif ve psikolojik bir hale getirebilecek kapasiteli bu durum, verimli ve doğru yöntemlerle uygulandığında krizleri fırsatlara çevirme misali sağlıklı ve bilinçli kararlar almamızı sağlayarak başarı potansiyelinizi de arttırabilir.