Dünyamızı Kurtaracak Olan Şeyler Ufak Hareketlerdir!

Yaşam Tarzı - 12 Nisan, 2021 - Okuma Süresi: 6 Dk.

12 Nisan, 2021

Dünyamızı Kurtaracak Olan Şeyler Ufak Hareketlerdir!

Küçücük yağmur damlaları kocaman göller oluşturur. Eylemlerimizdeki en ufak değişiklikler ise dünyamızı korur. Küresel ısınmanın en önemli sebebi olan karbon ayak izi nedir? Nasıl azaltılır? Gelin beraber inceleyelim, dünyamızı koruyalım :)

KARBON AYAK İZİ NEDİR?

Karbon ayak izi, birim karbondioksit (CO2) cinsinden ölçülen, bir ürünün ya da hizmetin üretilmesi, kullanılması ve kullanılamayacak hale gelmesi süresince doğrudan (birincil) veya dolaylı (ikincil) olarak ortaya çıkan sera gazı miktarının çevreye verdiği zararın bir ölçüsüdür. Bir diğer deyişle küresel ısınmanın başlıca sorumlusu olarak gösterilen, sera etkisine yol açan gazların oluşumuna neden olan ve fosil yakıtların kullanımıyla atmosfere yayılan CO2 salınımının bireyin ve şirketlerin doğrudan veya kullandığı ürünlerin üretimi açısından enerji kullanımıyla dünyaya bıraktıkları zarar anlamına gelmektedir. Doğrudan ayak izi, evsel enerji tüketimi ve ulaşım (sözgelimi araba ve uçak) dahil olmak üzere fosil yakıtlarının yanmasından ortaya çıkan doğrudan CO2 emisyonlarının ölçüsüdür. Dolaylı ayak izi ise, kullandığımız ürünlerin imalatı ve en sonunda atık hale gelmeleri ile ilgili olan dolaylı CO2 emisyonlarının ölçüsüdür.

.Dünyamızı Kurtaracak Olan Şeyler Ufak Hareketlerdir!

Yukarıdaki tablo ortalama bir kişinin Karbon Ayak İzi'nin toplamını oluşturan ana unsurları göstermektedir. (Bu tablo Entegre Proje Yönetim (EPY) blog, karbon ayak izi (2017) 'nden alınmıştır.)

KARBON AYAK İZİNİN ARTMASI DÜNYAYA NASIL ZARAR VERİYOR?

Özellikle teknolojinin gelişmesi, enerjinin ve fosil yakıtlarının kullanımının artması, nüfusun hızla yükselmesiyle üretime ve tüketime olan talebin artması gibi pek çok sebebin sonucunda meydana gelen CO2 ve sera gazlarının artış göstermesi karbon ayak izimizin artmasına sebep olur. Atmosferde yükselen CO2 ve sera gazlarının artışı, dünyamızı güneşin zararlı ışınlarından koruyan ozonosferin deforme olmasına neden olur. Deforme olan ozonosfer, güneşten gelen zararlı ışınları süzemez ve dünyamız için ciddi hasarlara yol açar. Bu zararlardan en göze çarpanı ve en ciddi boyutta olanı ise küresel ısınmadır. Küresel ısınmanın da iklim değişikliğinin en önemli sebebi olduğunu biliyoruz.

Dünyamızı Kurtaracak Olan Şeyler Ufak Hareketlerdir!

KARBON AYAK İZİMİZİ AZALTMALIYIZ AMA NASIL?

Aslında günlük hayatımızda değiştireceğimiz ufacık pek çok şey bizlere maddi tasarruf, sağlıklı ve aktif bir yaşam sağlarken aynı zamanda karbon ayak izimizi azaltarak dünyamızı korumamıza yardımcı olur. Küçük dokunuşlarla dünyamızı korumamızı sağlayacak bu önlemleri sizler için sıralıyorum.

1- Bir yerden başka bir yere giderken bireysel otomobillerinizi değil, toplu taşıma araçlarını kullanmayı, bisiklete binmeyi veya yürümeyi tercih edebilirsiniz. Böylece sağlıklı bir yaşam standardına yükselirken, otomobillerin ürettiği karbondioksit (CO2), metan (CH4), hidroflorokarbon (HFC) ve azot oksit (N2O) gazlarının salınmasının önüne geçmiş olursunuz.

2- Suyu israf etmeyin. Gereksiz su kullanımın önüne geçebilirsek dünyamızın ileride karşılaşacağı susuzluk sorununa önlem alırken aynı zamanda kullanılacak suyun arıtımı için harcanan enerjinin miktarının düşmesiyle karbon ayak izimizin azalmasına olanak sağlayabiliriz.

3- Mümkün olduğu kadar az enerji harcayın. İhtiyacınız olmayan ve kullanmadığınız aletlerin fişlerini çıkarmayı unutmayın. Aldığınız elektronik aletlerin enerji sınıflarına dikkat edin. Biliyoruz ki A sınıfı bir eşya daha az enerji harcarken B,C,D,E,F ve G sınıfı eşyalar A sınıfından çok daha fazla enerji harcar. Ampullerinizi enerji tasarruflu kompakt florasan ampuller (CFL) veya LED ampuller ile değiştirin. LED ampul kullanarak, ampul ömrü boyunca 600 kg karbondioksit salımını önlemiş olursunuz.

4- Isınma için güneş enerjisi kullanın. Güneş enerjisi kullanamadığınız durumlarda karbon salınımı düşük olan yakıtlar tercih edin. Örneğin doğal gaz, kömüre nazaran daha düşük oranda karbon salınımı yapar. İmkanlarınız dahilinde ise, kömür yerine doğal gaz, doğal gaz yerine güneş enerjisi tercih edin.

5- Ağaçların kesilmesine engel olun ve yeni ağaçlar dikin. Ağaçlar sera gazlarının etkileriyle dünyamız için mücadele eder. Ayrıca sadece oksijen üretmekle kalmaz, havada var olan CO2'i  süzerek karbonu emdikten sonra kalan oksijeni tekrar doğaya salar. Böylece ağaçlar, atmosferdeki CO2 miktarını azaltarak karbon ayak izinin artmasının önüne geçer. 

6- Kırmızı et tüketimini azaltın. Hayvanların sindirimi atmosfere metan gazı salınımına neden olurken, gübre üretimi CO2 yayar. Diğer yandan hayvan yemi üretimi (özellikle soya), ormanların yok olmasına yol açarak gezegenin sera gazı elimine etme kapasitesini düşürür. Hayvanların üretim, ulaşım ve dağıtım aşamalarında çevreye verilen zararla birlikte hayvansal atıklar da doğayı ve suları kirleten başlıca faktörler arasında yer alır. Et üretimi aynı zamanda su tüketimiyle de yakından ilişkili: 500 gram inek eti üretmek için yaklaşık 7 bin litre su tüketmek gerekiyor. Bu rakam buğday ve pirinç için kullanılanın 10 katı.

SONUÇ

Karbon ayak izinin ne olduğunu, karbondioksit ve sera gazları emisyonunun dünyamız için neden önemli olduğunu sizin için açıkladım. Karbon ayak izinin artmasının sebep olduğu önemli sorunlardan biri olan küresel ısınma ve iklim değişikli önümüzdeki dönemlerde dünyamızın devamlılığı ve hayatlarımızın kalitesi için son derece önem arz ediyor. Sizin için sıraladığım önlemlere dikkat etmek ve uygulamada başarılı olmak, karbon ayak izimizi azaltmak ve dünyamızı korumak için çok önemli. Geleceğimiz ve geleceğimiz olan çocuklarımız için dünyamızı koruyalım.

KAYNAK VE İLERİ OKUMA

1. Carolyn C. Pertsova, Ecological Economics Research Trends (2007), Nova Science Puplishers, Inc, New york.

2. Matthew John Franchetti, Defne Apul. Carbon Footprint Analysis: Consepts, Methods, Implementation, and Case Studies (2013), CRC Press.

3. Boğaziçi Üniversitesi, İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi, Karbon Ayak İzi. | http://climatechange.boun.edu.tr/karbon-ayakizi/

4. Ekolojist, Karbon Ayak İzi Nasıl Azaltılır? (2018), | https://ekolojist.net/karbon-ayak-izi-nasil-azaltilir/

5. Nilay Canbay Öztürk, Entegre Proje Yönetim (EPY) blog, Karbon Ayak İzi (2017)

Haftalığın PeP'te!

İlk 15'a giren her içerik ile 200 TL kazan!

En popüler yazar sen ol!

Okunma puanını artır, kazan!

Liderlik Tablosu'na göz at!

Bu haftanın en çok okunanları.

E-bültenimize abone ol!

Haftanın en popüler içerikleri, en çok kazananlar ve staj haberleri bültenimizde.

Gizlilik Sözleşmesi'nde belirtilen hüküm ve koşulları kabul ediyorum.