Ağrı Yönetimi

Hastaların en sık şikayeti ağrıdır ve çözüm sadece ilaçlar değil. İlaç kullanımı dışında ağrı yönetimi oldukça önemli. Ağrı yönetimi ve geleneksel tıp hakkında daha çok şey öğrenmek isterseniz buyurun yazıma!

Hastaların en sık şikayeti ağrıdır. Özellikle kronik ağrılar oldukça zorlayıcı olabiliyor. Ağrılara altında yatan sebebe bağlı olarak birçok tedavi uygulanabilir. Ağrı kontrol yöntemlerinin başında analjezikler vardır. En sık kullanılan ilaçlar listesinin başında olan analjezikler ne yazık ki çoğu kişi tarafından yanlış kullanılıyor. Son zamanlarda bu konuda toplum bilinci adına çalışmalar yapılsa da hala komşudan ağrı kesici isteyenler, ilacın adını ya da etki mekanizmasını bilmese de arkadaşıma iyi gelmiş bana da iyi gelir diyenler ve daha niceleri ne yazık ki bilinçsizce ağrı kesici kullanmaya devam ediyor. Bu konuda hastalara hekimler, hemşireler ve eczacılar tarafından hızlandırılmış bir eğitim verilmesi gerektiği apaçık ortada.

Analjezik kullanım ilkelerine bakıldığında ilacın kullanım sıklığı, zamanı, yolu gibi dikkat edilmesi gereken birçok nokta var. Hastaların çoğu bu önemli ilkeleri bilmiyor ya da daha kötüsü görmezden geliyor. En basitinden genele bakıldığında analjezikler ağrı sırasında kullanılıyor. Bu da analjezik kullanımında yapılan en büyük yanlışlardan biri. Ağrıyı kısır döngüye sokan bu davranış, daha sık ve düzensiz ağrı kesici kullanılmasına sebep olur. Bu da oldukça yanlış bir yaklaşımdır. Bunun yerine ağrı öncesi analjezik kullanılırsa ağrı daha kolay kontrol altına alınır ve olası kötü sonuçları ya da ağrı eşiğindeki azalmayı minimuma indirir.

Sıkça gördüğümüz bir diğer yanlış da ağrı kesicilerin fazla dozda alındığında daha çabuk ya da fazla etkili olacağı yanılgısına düşmektir. Oldukça tehlikeli olan bu yaklaşım ağrı kesicinin etkisini arttırmaz. Arttırmadığı gibi de mide kanaması riskinin artması gibi ciddi sonuçlara yol açar. Gastrit, ülser gibi mide rahatsızlıklarına sahip kişiler bu tür ilaçların kullanımına daha fazla özen göstermeli ve aynı zamanda mide koruyucu kullanmayı da ihmal etmemeli. Bir mide koruyucu ile ağrı kesicinin yan etkilerinin sıfıra indiğini de düşünmek büyük bir yanılgı. Çoğumuzun günlük hayatta yanından ayırmadığı analjeziklerin yan etkileri elbette mide ile sınırlı değil. Bunun yanı sıra karaciğer hasarı, böbrek yetmezliği, hipertansiyon ve kalp krizi riski artışı gibi yan etkiler de mevcut. Tüm bu sebeplerden dolayı bu tarz ilaçları kullanmadan önce doktorunuzdan tavsiye almalısınız, reçetesiz ilaç kullanımından kaçınmakta fayda var. 

Peki bu ağrıları kesmek ya da minimuma indirmek için illa ilaç mı kullanmalısınız? Hayır. Kronik bir rahatsızlık, kanser vb. gibi altta yatan başka sebeplerden dolayı ağrınız varsa bunlar için tabii ki doktor kontrolünde tedavinize devam etmelisiniz. Bunlara ek olarak uygulayabileceğiniz yöntemler de tabii ki var. Mesela menstrüasyon ağrısı, strese bağlı baş ağrısı gibi ağrılarda ilaç kullanımı belki de arka plana atılmalı ve öncesinde alternatif yollar denenmeli. Biraz da geleneksel tıp konuşalım. Çoğumuzun duyduğu ama gerçekliğine burun kıvırdığı ilaçsız ağrı yönetim yöntemlerine bakalım. 

Patolojik bir sorun yoksa çoğu ağrı ya psikoloji kaynaklıdır ya da fiziksel. Stres, yorgunluk, endişe, korku, panik, fazla yoğunluk ve hatta uykusuzluk... Bunları biraz indirgememiz gerekirse yaşam kalitemizi epey bir gözden geçirmek lazım. Yaşam kalitemizi artırmanın yolu nedir peki? Sakin bir yaşam. Spor ve düzenli-sağlıklı beslenme bunun anahtarı.

Zihinsel yorgunluk çoğu zaman bedensel yorgunluktan daha da çekilmezdir. Buna çözüm olarak meditasyon, mindfulness, yoga gibi yöntemleri deneyebiliriz. Unutmayın, şimdinin farkına varmak, geçmişi ve yarını düşünmeye ayırdığımız vakti azaltır. Bırakın, anda kalın ve ağrılarınızı gözlemleyin. 

Son olarak başka bir yöntemden bahsedip yazımı sonlandırıyorum: Akupresür, yaklaşık 5000 yıl önce Çin’de uygulanmaya başlanmış geleneksel bir tıp tekniğidir. Bu teknik, vücudun bazı noktalarına basınç uygulanmasını temel alır. İnsan vücudunu bir sinir yumağı olarak düşünebilirsiniz. Söz konusu yumak, açması biraz zor gibi görünse de aslında çok basit bir mekanizmaya sahip. Bazı bölgelere uygulanan basınç, yaşanan ağrının ve problemin geçmesini sağlayabilir.