8 Mart 1857'den Bugüne: Kadın Direnişi

Kadınlar günü olarak kutlanan 8 Mart’ın hikayesini biliyor musunuz? Bugün nasıl ortaya çıktı? Biz 8 Mart’ı anıyor muyuz, kutluyor muyuz? 8 Mart 1857’de neler oldu? Bugün, 8 Mart 2021’de neler oluyor? Gelin bir bakalım...

8 Mart 1857, ABD’nin New York eyaletinde, bir tekstil fabrikasında yaklaşık 40 bin işçi insanlık dışı çalışma koşullarına ve düşük ücrete karşı greve başladılar. Polisin işçilere saldırmasıyla başlayan olaylarda işçilerin fabrikaya kitlenmesi ve akabinde fabrikada çıkan yangında kurulan barikatlar nedeniyle işçilerin kaçamaması sonucunda 120 kadın işçi haklarını aradıkları için, iş ortamında eşitlik istedikleri için, her açıdan daha eşit koşullar istedikleri için yanarak öldü. O gün, 8 Mart 1857, ataerkil düzene karşı zaten başlamış olan kadın direnişinin kilit noktası oldu. 1911 yılında yine New York’ta gerçekleşen Triangle Gömlek Fabrikası’nda bir yangın çıktı ve hayatını kaybeden işçilerin neredeyse tamamı kadındı. 8 Mart’ta 120 kadın işçinin yakılması, gömlek fabrikasında çıkan yangında ölenlerin yine kadın olması pek çok ülkede kadınların örgütlenerek sokaklara çıkması, kadın mücadelesini yürütmeleri 8 Mart’ın Dünya Emekçi Kadınlar Günü olarak anılmasına zemin hazırladı.

26 Ağustos 1910, Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı’nda bir grup kadın milletvekili her yıl ‘Kadınlar Günü’ düzenlenmesi önerisi kabul etti. Kadın mücadelesinin günü belli bir zaman Emekçi Kadınlar Günü oldu, belli bir zaman Dünya Kadınlar Günü olarak anıldı. Türkiye’de ise 8 Mart, ilk 1921 senesinde Rahime Selimova ve Cemile Nuşirova’ nın girişimi ile anıldı. Ancak Türkiye tarihinde dönem dönem belli siyasi olaylar yüzünden 8 Mart engellendi.

8 Mart 2021…

1857’den bu yana neler değişti? Kadınların ‘Eşitlik istiyoruz!’ sesleriyle yankılanan sokaklarda bugün neler oluyor? Kadınlar hala ölüyor, hala iş yerinde biri ya da birileri tarafından mobbinge maruz bırakılıyor, hala cam tavan konuşuluyor, kız çocukları hala okutulmak yerine erken yaşta evlendiriliyor, kadınlar hala başörtülü oldukları için, dekolte giyindikleri için şiddetin her türlüsüne maruz kalıyor. Kadın ticareti hala devam ediyor, cinsel yönelimi nedeniyle kadınlar hala ötekileştiriliyor, her an her saniye, şu an bu yazıyı okurken bile dünyanın her hangi bir noktasında ya da Türkiye’de bir kadın bir erkek tarafından şiddete maruz bırakılıyor, ölüyor, öldürülüyor.

21. yüzyıl’da hala bunlar yaşanırken, yüzyıllardır süren kadın direnişlerinde hala ‘Kadına şiddete hayır!’ diye haykırılıyorken, her yıl yüzlerce kadın erkekler tarafından öldürülüyorken önceliğimiz neden 8 Mart’ta bir kadına çiçek vermek oluyor? Kadınlar çiçek veya çikolata istemiyor, 8 Mart’ta kadın olmayı kutlamak da istemiyor. Ben bir kadın olarak istemiyorum. Kadınlar, Emekçi Kadınlar Günü’nde eşitlik istiyor, yaşamak istiyor, haklarını istiyor!

Daha eşit, daha şiddetsiz, herkesin eşit şansa ve eşit hakka sahip olduğu, toplumsal cinsiyet rollerinde hiçbir cinsiyetin sıkışmadığı o günlerde 8 Mart’ı kutlamak ümidiyle…