Kara Mizah Nedir?

Kara mizah denildiğinde, mizahın getirdiği gülümseme ile birlikte sorgulamanın ve trajedinin de tadına vardığımızı biliyoruz. Kara mizah aslında nedir, hangi örnekler ile karşımıza çıkmıştır? Sizler için yazdım, keyifli okumalar!

Kara Mizah Nedir? 

Kara mizah ya da diğer adı ile kara komedi olarak bilinen edebiyat türü, komedi ve hicvin alt türlerinden biridir. Bu edebiyat türü, günlük hayatta ciddiyet ile anılan din, cinayet, ölüm, hastalık, savaş, doğal afet, akıl hastalığı gibi konuları mizahi bir anlayışla ele alır. Kara mizah, kötü bir olayı bile insanların yüzlerinde tebessüm oluşturacak şekilde yansıtabilmekte ve bu tebessüm ile birlikte insanları düşündürebilmektedir. Cambridge Sözlüğü kara mizahı "ciddi konuların mizah eklenerek anlatılması" olarak tanımlar. 

Kara Mizah ve Ofansif Mizah Arasındaki Fark Nedir? 

Ofansif mizah, toplumsal eşitsizlikleri yeniden üreten ya da onları yıkmayı hedefleyen bir türdür. Bu mizah türü, yirminci yüzyılın ortalarında mizah yapma biçimi olarak yaygınlaşan stand-up gösterilerinde de sıklıkla kullanılmaktadır. Özellikle sosyal medya kullanımlarının artmasıyla birlikte ofansif mizah daha sık kullanılmaya başlanmıştır. Bu türde yapılan mizahta değer, etik, hassas noktalar ve diğer unsurlar göz ardı edilebilmektedir. 

Kara mizah ve ofansif mizahın arasındaki farklılıklara bakılacak olursa kara mizahın belli sınırlar içerisinde olduğu fakat ofansif mizahın sınırsız olabileceği görülmektedir. Kara mizah türlerinde belli bir sınıfı, toplumu ya da kişileri üstü kapalı şekilde hedef gösterebilmek mümkünken ofansif mizah bu eylemi daha açık bir şekilde yapabilmektedir. 

Kara Mizahın Kullanım Alanları 

Kara mizah, edebi eserlerde ve filmlerde kullanıldığı gibi gündelik hayatta karşılaştığımız karikatür ve benzeri görsel sanat türleri ile de karşımıza çıkmaktadır. Okuyucuya kahkaha ve huzursuzluğu aynı anda tecrübe etme şansı verir. Bu mizah türü; filmler, tiyatrolar ile izleyicileri, kitaplar ile de okuyucuların olaylara bakış açısını değiştirmekte büyük rol oynamaktadır.

En İyi Kara Mizah Filmleri 

Pulp Fiction (1994): Quentin Tarantino’nun uyuşturucu kullanımı ve şiddet gibi dokunaklı konuları ele alan bu filmi, yaşanan kötü olaylara rağmen kara mizah içeren sahneleri ve diyalogları ile iyimser bir enerji içeriyor. 

Harold ve Maude (1971): Kuşaklar arası bir romantizmin beklenmedik ve tuhaf bir hikayesi; öte yandan, ölüm üzerine katı bir meditasyonu anlatan bu film de kara mizah filmlerinin arasındadır.  

Fargo (1996): Joel ve Ethan Coen'in birçok filminin belki de en ünlüsü olan Fargo, tedirginlik içeren konusunu sarsıcı derecede komik olan sahneleri ile seyirciye yansıtıyor. 

 

                         

 

Dünya Edebiyatı'ndan Kara Mizah Örnekleri 

Mezbaha 5: Bu eserde baş kahraman Billy Pilgrim’in kendi hayatı üstünde hiç kontrolü olmadığı anlatılmıştır. Yazar, savaş travmasıyla hayatı alt üst olmuş Billy’yi anlatır. Gezegen hareketleri, hayat ve ölüm hakkındaki teorileri Billy’nin hayatında önemli bir iz bırakmıştır. Bu romanda kara mizahın kullanımı, romanın savaş karşıtı konusuyla uyum sağlıyor. 

Dönüşüm: Franz Kafka'nın "Dönüşüm" adlı kitabında ironik bir şekilde kendisinin ölümü ailesine bir teselli olmuştur. Bununla birlikte karakterin dönüşümünün, ailesinin şartlarını değiştirmesi ve Gregor'un acı verici vefatından sonra odasını temizlemek için işe alınan kadının tavırları kara mizahı okuyucuya yansıtıyor.