Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey

Kültür ve Sanat - 20 Aralık, 2020 - Okuma Süresi: 4 Dk.

20 Aralık, 2020

Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey
Kredi: Kampüste Ne Var

Cumhuriyet'i grafik sanatıyla buluşturan, ilk alfabemizin kapak tasarımına ve daha birçok illüstrasyona imza atan İhap Hulusi Görey kimdir?

İhap Hulusi Görey, 28 Kasım 1898 yılında Mısır’ın Kahire şehrinde doğar.

İlk ve orta okulu İngiliz okullarında tamamlayan İhap Hulusi, çizime ve resime karşı oldukça tutkuludur. Almanya’da bulunan bir ressamdan mektup yoluyla resim dersleri almaya başlar. İlerleyen yıllarda bu tutkunun hiç eksilmediğini gören İhap Hulusi, 1920 yılında resim eğitimi almak için Almanya‘ya gider. Almanya'ya ilk gittiği yıllarda Münih’te Haimann Schule Atölyesi’nde çalışır.

1923 yılında Almanya‘dan gönderdiği çalışmalarıyla Galatasaray Lisesi’nde ilk afiş sergisi açılır. Bu sergi, Türkiye’deki ilk afiş ve tasarım sergisi olması nedeniyle Cumhuriyet tarihi için büyük önem arz eder. Bütün İstanbul, bu yeni imzanın tasarımlarına hayran olur. Büyük ilgi gören bu sergisinden iki yıl sonra Türkiye’ye döner. Arapça ve Almanca'nın yanı sıra üç dile daha hakim olan İhap Hulusi'nin Dışişleri Bakanlığı’nda çalışması istenir ancak o, bu teklifi reddeder. 

Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey

İlk çalışmalarını “Akbaba” dergisine gönderir. Derginin yöneticisi Yusuf Ziya Ortaç, çalışmalar ile ilk karşılaştığında şunları söyler;

İçinden bir karikatür çıktı zarfın. Ama bildiğimiz karikatürlerden değil. Ne resim ne karikatür, ne karikatür-resim. Alışmadığımız, görmediğimiz bir sanat işi. İmza yerinde üçgen ve eski harflerle İhap Hulusi, sene 1923

Akbaba dergisinde çalışmalarını yayınlayan İhap Hulusi, artık derginin kapak görsellerini çizmeye başlar.

Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey


Ünü yavaş yavaş artan İhap Hulusi, ilk afiş siparişini İnci Diş Macunu’ndan alır.

Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey


Siparişler domino etkisiyle gelmeye devam eder. İhap Hulusi'nin Kulüp Rakısı için tasarladığı etiket günümüzde hala kullanılır. Ayrıca bu tasarımın ilginç bir öyküsü de var.

İhap Hulusi, bu çalışmasını yakın dostu Fazıl Ahmet Aykaç’la birlikte içki masasında çektirdikleri bir fotoğraftan foto-gerçekçi bir anlayışla tasarlar. 

Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey


1929 yılında İstanbul’da ilk atölyesini kuran İhap Hulusi’nin çalışmaları, Mustafa Kemal Atatürk’ün dikkatini çeker.

Cumhuriyet’in ilk yansımaları, Genç Türkiye’nin Aydınlanma Kampanyası okuma-yazma seferberliğidir. 1928 yılında yeni bir alfabe gündeme gelir. Mustafa Kemal, İhap Hulusi’den bir alfabe kapağı tasarlamasını ister. İhap Hulusi, Mustafa Kemal ve manevi kızı Ülkü’nün bulunduğu bir alfabe kapağı tasarlar ve böylece ilk Türk Alfabesi'nin kapağı tasarlamış olur. Bu alfabe kapağı, 1970’li yıllara dek kullanılır. 

Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey

İhap Hulusi’nin çalışmaları, bunlarla sınırlı kalmaz ve Ziraat Bankası, Yapı ve Kredi, Garanti, Sümerbank, Emlak Kredi, Türk Ticaret Bankası, Maliye Bakanlığı, Türk Hava Kurumu, Kızılay, Yeşilay, Tariş, Zirai Donanım Kurumu ve bunlar gibi birçok kuruluşa çeşitli çalışmalarıyla hizmet verir. İhap Hulusi, Teyyare Piyangosu (bugünkü adıyla Milli Piyango İdaresi) için 45, Tekel İdaresi için 35 yıl çalışır. 

  • Sümerbank

Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey


  • Yapı ve Kredi Bankası

Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey


  • Türkiye İş Bankası

Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey


  • Devlet Hava Yolları

Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey


  • Milli Piyango İdaresi

Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey


Bunca başarılı esere imzasını atan İhap Hulusi, tanıtımı yaptığı hiçbir kurum tarafından sigortalanmadığı için son yıllarını Şişli’deki dairesinde sefalet içinde geçirir. Sadece Milli Piyango tarafından cüzzi bir aylık bağlansa da ömrü bu parayı kullanmaya yetmez ve 27 Mart 1986'da İstanbul'da 88 yaşında hayata gözlerini yumar.

Cumhuriyet'i Grafik Sanatıyla Buluşturan; ihap Hulusi Görey

Elli yıllık hayatımda, doğal olarak birçok zorluk yaşadım. Fakat bu zorluklara karşın, Türkiye’ye ilk renkli afiş resmini getirmiş bir ressam olarak memnun ve bahtiyarım.”

İhap Hulusi Görey’i daha da yakından tanımak ve eserlerine göz atmak isterseniz Marmara Üniversitesi Cumhuriyet Müzesi’nde yer alan özel galerisini ziyaret edebilirsiniz. 

Haftalığın PeP'te!

İlk 15'a giren her içerik ile 200 TL kazan!

En popüler yazar sen ol!

Okunma puanını artır, kazan!

Liderlik Tablosu'na göz at!

Bu haftanın en çok okunanları.

E-bültenimize abone ol!

Haftanın en popüler içerikleri, en çok kazananlar ve staj haberleri bültenimizde.

Gizlilik Sözleşmesi'nde belirtilen hüküm ve koşulları kabul ediyorum.