Zor Günlerin Kurtarıcısı: Psikolojik Rezilyans

Kredi: depositphotos

Daha önce yaşamış olduğunuz sizin için çok üzücü bir olayı zihninizde tekrar canlandırın. O süreçte neler düşündüğünüz, ne kadar uzun sürede kendinize gelebildiğiniz aklınıza gelmiştir. Bu süreçte bu zorluklarla nasıl mücadele edebiliriz. Nasıl daha dayanıklı, kendimize en az zararı verebiliriz gibi soruların cevabı yazımda.

İngilizce kökeni ‘resilience’ olan bu kavram, ‘esneklik, dayanıklılık, yeniden toparlama gücü’ anlamında kullanılmaktadır. Rezilyans kavramı psikolojide ise; Hızlı iyileşmek, yılmamak, değişen yaşam koşullarına uyum sağlayabilmek, zorluklar karşısında mücadele vermek, olumsuz yaşam koşullarını atlatmaya çalışırken ayakta kalabilmek anlamlarına gelmektedir.

Zorlu hayat koşullarında herkesin bu süreci atlatma durumu farklı olmuştur. Kimisi çok üzülür kimi insan kendini yıpratır, kimi insan ise küllerinden yeniden doğar. Peki bu farklı tepkilerin sebepleri nelerdir?

İş kaybı, yakın çevremizden gelen ölüm haberleri, depremler, toplumsal salgınlar gibi durumlar hepimizi çok üzmekle beraber yıpratmayı, ne yapacağını bilememe duygusunu, ağır depresyonları beraberinde getirmiştir.  Bu süreçlerde kimimiz yine de ayakta durmayı başarabiliriz. Yaşadığımız travmalarda, ailevi problemlerde, ekonomik zorluklarda, okulda veya gün içinde karşılaştığımız durumlarda eğer ne yapacağımızı bilerek dayanaklılık sağlamayı başarıyorsak hayatı daha doğru yaşıyoruz demektir. Bu ve  bunun gibi durumlarda eğer kendimize acımayarak, doğru şekilde adım atmayı başarıyorsak dayanıklı bir bireyiz demektir. Ve şunu da eklemeliyim ki dayanıklılığa giden yolda  tramvalar, duygusal zorluklar ön plandadır.

Dayanıklı dediğimiz insanlar her zorluktan sonra atacağı adımı iyi seçen, en az zararı almaya gayret eden insanlardır. Bunun tam tersi etki gösteren insanlar ise her zaman kendini suçlayan, sürekli kendi içinde savaşlar veren, kendine zarar veren insan tipidir.

Şu an bana soruyor gibisiniz? Nasıl Rezilyan insana dönüşebilirim? Sorunun cevabına gelelim o zaman…

Bu dayanıklılığı geliştirmek için herkesin bir yolu vardır. Örnek vererek anlatmam gerekirse Ayşe Ve Fatma'yı patronu işten çıkardı.  Ayşe ve Fatma aynı tepkileri, tutumları, üzüntüyü yaşayamayabilir. Çünkü her ikisinin rezilyans durumları farklıdır. Bu durumun faktörü ise aileden, geçmiş yaşantısından, kültürel farklılıklardan, iletişim şeklinden, maddi açıdan vb. sayabileceğimiz birçok faktör vardır.

Peki biz de daha güçlü ayakta durmak istiyorsak neler yapabiliriz? Hadi bunu başlıklar altında sıralayalım…

1-) Çevrenizdeki tüm insanlarla iletişim halinde olmalısınız. Yeri geldiğinde destek almayı ve vermeyi bilmelisiniz.

2-) Yaşadığınız andaki tüm duyguları kabullenin.Ve en uygun çözüme odaklanın.

3-)  Yardımlarınızı eksik etmeyin. Sizi arayıp yardım isteyen arkadaşlarınızı geri çevirmemeye çalışın. Bu durum size de kendinizi iyi hissettirecektir.

4-) Kötü bir olay, talihsizlik, başarısızlık yaşadığınızda karamsar ve kötümser yaklaşmak yerine “ elimden geleni yapmalıyım, sonucun iyi geleceğinden eminim” cümleleri kullanmalı ve pozitif düşünmelisiniz.

5-) Kendinizi ve yaşam tarzınızı değiştirmekten korkmayın.

6-)Her zaman hedefiniz olsun. Bu hedeflere küçük küçük yatırımlar yaparak istediğiniz seviyeye getirin. Asla pes etmeyin ve sonuca hemen ulaşmayı beklemeyin.

7-) Kendinize bir rol model edinin. Geçmişte çok zorlu yollardan geçmiş fakat şu an bunun meyvesini alan insanları örnek aldığınızda hayata bakış açınızda değişimler olacaktır.

8-) Kendinize çok iyi bakın.