Turkey Neden Hindi Demek?

Kredi: Canva

İngilizceyi az çok bilen herkes "Turkey" ve "hindi"nin aynı anlama gelmesini biraz garip karşılar. Bu yazımda sizlere bu ilginç sorunun çok da ilginç olmayan cevabından bahsedeceğim.

İngilizceyi az çok bilen herkes "Turkey" ve "hindi"nin aynı anlama gelmesini biraz garip karşılar. Peki bu durumun arkasındaki neden nedir?

Zamanında Osmanlı Devleti, Avrupa ülkelerine Beç tavuğu ismini verdiğimiz bir hayvanın ticaretini yapar. Bu hayvan hindiye çok benzediği için ileride oldukça karmaşık bir duruma yol açacaktır. Beç tavuğu veya Gine tavuğu olarak isimlendirilecek olan bu hayvanı Avrupalılar sürekli Türklerden satın aldıkları için zamanla hayvan Türkler ile özdeşleştirilir. Bu sebeple hayvana “Türk kuşu” “Türk horozu” gibi isimler verirler ve bu isim en sonunda “Turkey” olarak kalır.

Turkey olarak isimlendirilen Beç tavuğu:

İlerleyen dönemlerde İngilizlerin Amerika’ya gitmesi ve gördükleri hindileri bizim Beç tavuğu ile karıştırmaları oldukça ilginç sonuçlanır. Amerika’daki hindilere de “Turkey” demeye başlarlar.

Hindi gerçekten de Beç tavuğuna benzeyen bir hayvandır. Ancak diğer birçok millet bu iki hayvanı karıştırmaz. Bu da hindinin birçok millette farklı şekilde isimlendirilmesi ile sonuçlanır.

Türkler olarak biz hindinin kendi yöremize ait olmadığını biliyoruz. O dönemlerde hindinin Hindistan’dan geldiğini düşünmüş ve bu sebeple hayvana “hindi” ismini vermişiz. Hindi kelime anlamı olarak “Hintli” demektir. Yani İngilizler hindiye Türk derken biz de hindiye Hindistanlı demiş oluyoruz.

Oldukça garip değil mi?

Hayvanın Hindistan’dan geldiğini düşünerek bu ismi veren yalnızca Türkler değil tabii ki. Fransızca ve Polonca'da da hindi kelimesi Hindistan’a göndermelidir.

Hindistan'da ise hindi “Peru” olarak adlandırılmaktadır. Hintliler de hindinin kendi yörelerine ait olmadığını biliyormuş. Onlar da aynı Türkler gibi bu hayvanın başka bir yöreden geldiğini düşünmüşler. Peru’dan geldiğine inandıkları bu hayvana da Peru ismini vermişler. Hintçe dışında Hırvatça ve Portekizce'de de hindi “Peru” ile bağlantılı kelimelerle adlandırılmıştır.

Oldukça karmaşık olan bu isimlendirme yalnızca bununla da kalmıyor. İngilizlerin “Türk tavuğu”, Türklerin ve Fransızların “Hint tavuğu”, Hintlilerin “Peru” olarak isimlendirdikleri bu hayvana; Yunanlılar ise “Fransız tavuğu” demişlerdir. Yani hindi hayvanının ismi çoğu dilde bir millet adı ile özdeşleşmiştir.

Hindi Aslında Nereli?

İşin en ilginç yanı ise burası!

Hindi olarak isimlendirdiğimiz bu hayvanın asıl kökeni ise Kuzey Amerika’dır. 

Harvard Üniversitesi Türkoloğu Prof. Dr. Şinasi Tekin’e göre bu çok da şaşırılacak bir durum değil, çünkü o zamanlar “Hindistan”, “Peru”, “Etiyopya” gibi isimler yeni kıta olan Amerika için kullanılan isimlerdi. Bu sebeple bu hayvan, bizde hindi ve Hintlilerde Peru olarak isimlendirilse de bu kullanımla aslında Amerika kastedilmektedir. Yani birçok millet hindinin Amerika’dan geldiğini bilir ve kendi dillerinde Amerikayı çağrıştıran isimlerle adlandırırlar.

Bu konuyla ilgili Prof. Dr. Şinasi Tekin’in konuşmasının bir kesiti şöyledir:

"Türkiye’de köylerde bir kuş vardır, adına çulluk denir. Hindiye benzer ama daha ufaktır ve eti çok daha lezizdir. Amerika’nın keşfinden çok zaman önce İngiliz tüccarlar çulluğu Osmanlı Devleti'nden alarak İngiltere’ye götürmüşlerdi ve bu hayvana ‘Türk kuşu’, ya da ‘turkey’ demişlerdi. Daha sonra İngilizler Amerika’ya gidince, oradaki kuşların da çulluk olduğunu düşünüp yanılgıya düşmüşlerdi. Fakat dünyadaki diğer ülkeler bu yanılgıya düşmediler. Onlar bu kuşun Amerika’dan geldiğini biliyorlardı, ve kuşa ‘Hint kuşu’, ‘Peru kuşu’, ‘Etiyopya kuşu’ adını verdiler. O zamanlar ‘Hindistan’, ‘Peru’ ve ‘Etiyopya’ yeni kıta Amerika için verilen isimlerdi, insanların coğrafya bilgisi o zaman gelişmemişti ve ‘Amerika’ isminin yaygınlaşması uzunca bir süre aldı. Amerikalılar kuşlarını tüm dünyaya ihraç ettiler ve hatta Türkler de hindiyi yemeye başladılar. Kendi lezzetli çulluklarını çoktan unutmuşlardı. Bu oldukça üzücü, çünkü çulluğun eti çok daha lezzetlidir."