Sessizliğin Sesi: Dilsiz

Hayatta hepimizin birer hikayesi vardır. Kimimiz yazarak anlatırız, kimimiz konuşarak, kimimiz ise çizerek. Peki bu filmde geçen hayat hikayesi nasıl anlatıldı? Murat Pay'ın yönettiği Dilsiz filminin incelemesini hep birlikte okuyalım.

Dilsiz filmi, dile gerek duymadan konuşanların filmidir. Filmin yönetmeni Murat Pay, bu filmde modern çağın insanlarına mesaj vermek için hat sanatını araç olarak kullanmıştır. Filmde sembollerden çokça bahsedilmiştir ve bunlardan birisi de ana karakter olan Sami'nin babaannesinden kalan sandıktır. Öykü aslında bu sandık ile başlar. Büyükannesinden kalan bu eşya Sami'nin içsel yolculuğuna başlamasına vesile olmuştur. Sandığın içinde hat sanatı ile ilgili malzemeler ve hat sanatı ile yazılmış bir beyit vardır. Sami bu malzemelerden kurtulmaya çalışırken Selma adında bir kadınla tanışır. Selma önceden hat sanatı ile ilgilenmiş biridir ve Sami bu kadının yönlendirmesi ile hat sanatı ile ilgilenmeye başlar. Yönetmen, Selma ve Sami'nin karşılaşmasına Şeyh Galip'in unutulmaz beyti ile giriş yapar: "Hoşça bak zatına kim zübde-i alemsin sen/ Merdum-i dide ekvan olan Ademsin sen."

Sami'nin babannesinden kalan bu beyiti Selma, Sami'ye açıklarken sesindeki titreme sözün ne kadar derin manalar taşıdığını kanıtlar. Selma, hat sanatını derin yöntemleriyle öğrenmek isteyen Sami'yi Eşref Selimoğlu ile tanıştırmak ister. Sami ile Eşref hocanın yolculuğu bu tanışma ile başlar. Hattat Eşref Efendi ilk başta Sami'yi kabul etmez ve geri çevirir. Fakat Eşref Efendi, Sami'nin hat kalemini bir şeyhin mezarına gömüp bir süre sonra geri çıkardığını görünce hırsına inanmış ve onu talebeliğe kabul etmiştir. Geçmişten gelen bir rivayete göre hat sanatı ile uğraşacak insan hat kalemini şeyhin toprağına gömerse şeyh ona yardımcı olurmuş. Bu rivayet Sami'nin hayatının dönüm noktasıdır çünkü talebeliğe kabul edildiği günden beri aldığı dersler sayesinde iyice pişmiştir. Sami bir yandan hat sanatı ile ilgilenirken diğer yandan Selma ile konuşmaya devam eder. Kütüphanedeki son konuşmalarında ise Sami içindeki hisleri Selma'ya açıklamak ister yalnız Selma buna engel olur ve inkar eder. Olaylar peşi sıra devam ederken Sami, Eşref Efendi'nin evine gittiğinde hocasının mushaf yazmak için Medine'ye gittiğini öğrenir. Evde bulunan dilsiz papağan ve Selma'nın icra ettiği "HİÇ" yazan hat yazısı Sami'ye bırakılmıştır. 

Film, yarım kalan hikayeler ile son bulur. Sami bir elinde kuş kafesi diğer elinde ise Selma'nın hat sanatıyla yazılmış tablosuyla izleyenleri selamlar ve film biter. Bazı insanlar yazıyla, bazı insanlar ise filmiyle anlatır hikayesini. Dilsiz filmi, hayatın yoğun temposundan sıkılmış, dingin, sakin bir ortam arayanların sevip izleyebileceği bir türdür.