Çizgilerin Cesur Sesi: Walt Disney

Kredi: Walt Disney

7'den 77'ye herkesi ekrana bağlayan gerçek dünyanın bir yansıması olan animasyonların günümüze kadar olan serüveni ve Walt Disney'in dünyanın en büyük animasyon şirketini kurmasının hikayesine gelin göz atalım.

     

Animasyonlar hiç şüphesiz hepimizin ilgisini çeken bir alandır. Günümüzde gelişmiş teknolojilerle üretilen karakterler, mekanlar ve hatta karakter aksesuarları, bir zamanlar çizilen resimlerin yalnızca art arda getirilmesiyle oluşturuluyordu. 

Animasyon aslında ilk olarak sinemada Fransa, Amerika ve Rusya ile ticari faaliyetine başlasa da I. Dünya Savaşından sonra Almanya ilk soyut animasyon filmlerini hazırlayarak ilkler arasında yerini aldı.

Fakat öyle biri vardı ki gerek kısa filmleriyle gerek uzun metrajlı filmleriyle yıllarca anılacak ve bir ülke (Disneyland) inşa ederek tarihte 22 Oscar alarak tarihin en çok Oscar alan kişisi haline gelecekti. Bu hiç şüphesiz Walt Disney'in ta kendisiydi. Bu yazımda size çizgilerin cesur sesi olan insandan bahsedeceğim. 

Peki Walt Disney Kimdir? Hikayesi Nedir?

Bir Çizer Doğuyor

Walt Disney, 5 Aralık 1901’de Chicago’da doğmuştu. Gerçek adı Walter Elias "Walt" Disney’di. Babası Elias Disney, prepatik bir marangoz, çifçi ve inşaat kalfasıydı. Annesi Flora Disney ise bir öğretmendi. 

Gelelim küçük Walt'umuza; Walt, ilköğretime başladığında boya kalemleri ve suluboya ile ilk eğilimlerini çizerek gösterdi. Buna rağmen babasının zoruyla gazete dağıtımına çıkacaktı. 

10 yaşındayken kardeşi Roy ile sabahın erken saatlerinde kapıları dolaşarak gazete dağıtırdı. Çocukluk arkadaşı olan Walter Pfeiffer sayesinde ileride büyük saygınlık kazanacağı, sanata ve sinemaya ilgi duydu. Pfeiffer, tiyatro kökenli bir aileden geliyordu ve onu Walt Vodviller ve uzun metrajlı filmlerle tanıştırdı.

 

İlk Adımlar 

Babasının gazete dağıtımından bıkan genç Walt, bir yazışma okuluyla karikatür araştırmasına başladı ve daha sonra Kansas City Sanat Enstitüsü ve Tasarım Okulu'nda dersler aldı. 

Walt 1917'de, yani 16 yaşındayken, okul  gazetesi için (I. Dünya Savaşı hakkında vatan sevgisi temalı olan) bir çizim yaptı ve yan tarafta da çizgi film eğitimi aldı. Çünkü sonunda gazetede karikatürist olarak çalışmak için istiyordu. 

I. Dünya Savaşında orduya katılmak için okulu bıraktı. Ama yaşı tutmadığı için reddedildi. Walt asker olamayınca Fransa ve Almanya'daki Amerikan Kızılhaçı için ambulans sürücüsü olarak çalıştı. 

Sanattan İlk Viraj ve Çöküş 

Asla yılmayan sanatçımız, bundan iki yıl sonra ne yapacaktı sizce?

Ticari sanat stüdyolarında zaman zaman bir teknik ressam olarak ve zaman zaman ise inker olarak çalıştı. Burada yetenekleri Walt'ın erken başarısına büyük katkıda bulunan genç sanatçı Ub Iwerks ile tanıştı. Fakat daha sonra işten çıkartıldı. 

Daha fazla gelişim göstermek isteyen Walt ve Ub, 1922 yılında kendi küçük stüdyosu olan "Iwerks Disney Ticari Sanatçıları"nı açtılar ve Cartoonland'daki Alice adlı canlı aksiyon ve animasyonu birleştiren 7 dakikalık peri masalları için pilot film yaptılar. Fakat bu tatlı rüya kısa sürecekti çünkü henüz 1923 yılında şirket iflas etti. 

Yeniden Doğuş ve Ünlü Animasyon Filmleri 

Walt yine yılmadı ve kardeşi sayesinde yine bu alanda güzel adımlar attı. Kaliforniya'ya taşınarak bir sinemacı olarak kariyer yaptı. 

Walt ve (ömür boyu iş ortağı olan) kardeşi Roy'u Hollywood'daki mağazayı  açmak üzere güzel bir gelişim gösterip , ilk Alice filmi sürpriz bir başarı gerçekleştirecekti ve azimli sanatçı şu cümleleri sarf edecekti;  

“Önüme çıkan tüm engeller bana güç verdi. Yaşarken bunu anlamıyorsunuz elbet, ama başınıza gelen her karın ağrısının hayatınızdaki en güzel şeye dönüşebilme ihtimali her daim var.” 

 

Disney, bir başarı sağlayarak sözleşme yaptı ve "Oswald The Lucky Rabbit" adlı bir karakteri icat etti.  

Walt felaket yakınken bir şeyler yapmalıydı ve cesurca bir adım atarak yaratıcı bir şeyler üretmeliydi böylece, 26 yaşındayken, hareketli resimlere ses eklemeden hemen önce Walt ve Iwerks, çocukken izlemekten keyif aldığımız çizgi filmlerden olan  "Mickey" filmi için denemeler yaptılar. (Bu ismi veren onun karısıdır.) 

Böylece animasyonun ilk teknolojik adımları, yeni davranış ve seslerle atılmış oldu. Bunlardan biri de ünlü çizgi film karakteri Donald Duck'tır. 

 

Başarılı Adımların Gösterişli Sesleri 

Disney 1930’larda zor zamanlar geçirilmesine rağmen, daha sonra Üç Küçük Domuz'u çıkarmış ve bir süre ülke genelinde ve dünyanın dört bir yanında rağbet görmüştür . 

Bu sırada renkli animasyonlarla art arda birçok ödül ve Mickey Mouse ve Donald Duck çizgi filmleriyle birlikte daha fazla satış yaparak şirket için daha fazla varlık kazandılar. 

Walt oldukça idealistti bu yönüyle üretici ve yaratıcılığı birleşince ortaya çıkanlar olağanüstüydü. 

Disney'in ünlü çizgi filmi Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler ileri derece organizasyon ve koordinasyon gerektiren proje stüdyoda hazırlandı ve yılın en iyi animasyonu seçildi (Fakat insanlar başta bu filmin bir hüsrana yol açacağını düşünüyorlardı).  

Walt, filmlerinde sadece bir sanatçı olarak değil aynı zamanda koordinatör olarak da uzun metrajlı filmlerde de hikayeler üzerindeki etkisini ispatlamış oldu. 

1941 yılında Disney animatörlerinin grevi şirket için büyük bir gerileme oldu. Yıllar öncesine kadar en iyi sanatçılar kaliteli animasyonlar üretip, Disney için çalışırken 1940 'ların başında istifa ettiler. 

 

Popülerist Disney 

Disney’in II. Dünya Savaşı sırasında federal hükümet için filmler hazırlaması, stüdyoya canlı aksiyon ve animasyon için mükemmel yöntemler sunmasına yardımcı oldu; Bu hibrid tekniği kullanan stüdyodaki ticari filmler arasında Dragon (1941) da yer alıyor. 

Disney stüdyosu ayrıca, Cinderella (1950), Alice in Wonderland (1951) ve Peter Pan (1953) gibi tam uzunluktaki animasyonlar yapmaya başladı. Bu yönüyle Disney, televizyondan yararlanarak eğlenceli içerik üreten ilk stüdyolardan biriydi. 

Zorro ve Davy Crockett serisi çocuklar arasında çok popülerdi. Ancak Disney'in yapımcı olarak kariyerinin klasikliği, dünya çapında popülerlik kazanan Mary Poppins hareketli resminin 1964'te yayınlamasıyla birlikte geldi. 

Düşten Gerçeğe; Disneyland 

1950'lerin başında Disney Los Angeles yakınlarında Walt'un hayalinde gerçekleşen 7’den 77’ye herkes için dev bir park inşaat edilecekti. Disneyland, Disney’in nostaljik duyguları ve fanteziye karşı olan tutumunu gösterecek şekilde dizayn edilmişti ve park 1955 yılında açıldı ve herkes tarafından büyük ilgi gördü. 

İkinci bir Disney parkı olan Walt Disney World,  ölümünün ardından 1971 yılında açıldı.

 

Geleceğe Miras 

Disney’in hayal gücü ve enerjisiyle “her yaştan çocuk” için sevilen eğlenceler geliştirmesi için ona ilham verdi. 

Bazıları onu bu düşüncelerinden dolayı eleştirse dahi onun cesareti ve başarısı azımsanacak boyutta değildi. Bu becerisi en iyi sanayicilerle karşılaştırabilir.  

1996 yılında, yakalandığı akciğer kanseri neticesinde hayata gözlerini yumdu. Fakat ardından birçok başarılı iş yaparak ve en az Walt'un sahip olduğu kadar  eğlenceli ve Walt'un pek oralı olmadığı eşitlik konularında animasyonlar üretilecekti. 

Böylece insanlara ilham verecek olan animasyonlar dünyanın dört bir yanından insanların kalplerine dokunacaktı ve hatta bunlardan biri de bendim ve bana ilham veren Disney'in ünlü filmi Toy Story'nin karakterlerinden birini resmedecektim .