8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü Tarihçesi

8 Mart yaklaştıkça neredeyse tüm markaların reklamlarında aynı sloganı görüyoruz, "Dünya Kadınlar Günü'ne Özel İndirim!" Peki 8 Mart indirim fırsatlarıyla kutlanan günden ziyade kapitalist sömürü sistemine karşı protesto olabilir mi?

Günümüzde 8 Mart, kadınlara çiçek dağıtılan, kadın çiçektir söylemleriyle kutlanan bir gün haline geldi. Ancak Kadınlar Günü, kadın-erkek eşitliği için atılan ilk adımdır. Her yıl 8 Mart'ta bu günü hatırlamak ve kadın haklarının önemini vurgulamak için çeşitli etkinlikler yapılmaktadır.

8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü'nün Ortaya Çıkışı

8 Mart 1857'de New York'ta bir tekstil fabrikasında çalışan işçiler daha iyi çalışma şartları ve eşit haklara sahip olmak için grev düzenlediler. Ancak polisin şiddet kullanıp işçileri fabrikaya kilitlemesi ve ardından çıkan yangın sonucu bazı kaynaklara göre 120, bazı kaynaklara göre ise 169 kadın işçi yanarak can verdi. İşçilerin cenaze törenine 10 binden fazla kişi katıldı. Bu trajedi tüm dünyada derin bir üzüntüyle karşılandı.

Bu trajediden 52 yıl sonra, Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nden kadın hakları savunucusu Clara Zetkin, 1910 yılında Kopenhag'daki Uluslararası Emekçi Kadınlar Konferansı'nda 1857 yılında tekstil fabrikası yangınında ölen kadın işçiler anısına, 8 Mart'ın "Dünya Kadınlar Günü" olarak anılması önerisini sundu. Bu öneri 17 ülkeden 100 kadın oybirliğiyle kabul edildi.

İlk yıllarda belirli bir tarih olmadığı için ilkbaharda tören yapılıyordu. Kadınlar Günü'nün her yıl 8 Mart'ta kutlanmasına, Sovyetler Birliği’nin kurucusu Lenin’in önerisiyle 1921’de Moskova’da gerçekleştirilen 3. Uluslararası Kadınlar Konferansı’nda karar verildi. Günün adı ise “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak belirlendi. Dünya Emekçi Kadınlar Günü ilk kez 1911 yılında Avusturya, Danimarka, Almanya ve İsviçre'de kutlandı. Ülkemizde ise ilk kez 1921 yılında kutlanmaya başlandı. 1975'i Birleşmiş Milletler "Uluslararası Kadınlar Yılı" olarak kutladı ve 8 Mart tarihi bir resmiyet kazandı.

Bu trajedinin üzerinden 165 yıl geçmesine rağmen binlerce kadın benzer sorunlarla mücadele etmeye devam etmektedir. Atatürk Devrimleri ile kadınlara sosyal, kültürel, siyasi, hukuksal, aile içi ve çalışma hayatında erkeklerle eşit haklar tanınmasına rağmen eşitsizlik hala tam olarak çözülmüş değil. Ülkemizde kadınlar erkeklere göre %25 - 50 oranında daha az ücretle çalıştırılmaktadırlar. Kadınların eğitim seviyesi, çalışma hayatı ve siyasete katılım oranlarına bakıldığında ise maalesef olması gereken seviyeden düşüktür. Toplumsal cinsiyet kavramları kadınları olumsuz yönde etkilemeye devam etmektedir.

8 Mart eşit çalışma şartlarına ulaşma mücadelesinde, mağlubiyetler üzerine büyüyen bir zafer günüdür. 8 Mart çiçek ve övgülerle kutlanan bir günden daha fazlasıdır. Dileyen tarihte bugün verilen mücadeleyi kutlasın, dileyen yaşamını yitiren emekçi kadınları ansın. Yeter ki kadın hakları sadece 8 Mart’ta değil, her gün hatırlansın. 

Bir toplum, bir millet erkek ve kadın denilen iki cins insandan meydana gelir. Mümkün müdür ki, bir toplumun yarısı topraklara zincirlerle bağlı kaldıkça, diğer kısmı göklere yükselebilsin!

Mustafa Kemal ATATÜRK