Spss Programı Nedir?

Özellikle tez yazımında ve araştırma projelerinde analiz yaparken kullanılabilecek bir istatistik programı olan SPSS nedir ve ne işinize yarar gelin hep beraber bakalım!

İngilizce açılımıyla Statistical Package for the Social Sciences olan SPSS bilgisayar programı, ilk sürümü 1968 yılında piyasaya verilmiş istatistiksel analize yönelik bir bilgisayar programıdır. SPSS programı özellikle sosyal bilimcilerin analizlerinde sıkça kullandığı bir programdır. Ancak sosyal bilimcilerin yanı sıra pazar araştırmacıları, sağlık araştırmacıları, anket şirketleri, devlet kurumları, eğitim araştırmacıları, pazarlama kurumları, veri madencileri vb. tarafından da pratik olarak kullanılmakta olan bir istatistik yazılımıdır. 

Program Microsoft Excell programına benzer bir görünüme sahiptir. Ancak Excell’de yapması mümkün olmayan analizler SPSS ile yapılabilmektedir. Akademik çalışmalarda SPSS çoğunlukla anket içeren çalışmalarda ankete katılanların demografik özelliklerinin tanımlanması, frekans ve yüzde hesaplamaları, güvenirlik, korelasyon, regresyon ve farklılık analizlerinde kullanılmaktadır. Bu analizlerin tablolarını SPSS programı ile oluşturmak da mümkündür.

Verilerin adet olarak sayısal şekilde dağılımlarının belirlenmesinde kullanılan analiz frekans diğer adıyla sıklık analizidir. Araştırmanız sonucu elde ettiğiniz verilere ilişkin ortalama, standart sapma, mod, medyan gibi merkezi eğilim ve merkezi dağılım ölçülerinin hesaplanmasında ise tanımlayıcı istatistiklerden yararlanılmaktadır. Frekans analizi ile tanımlayıcı istatistikler temel analizlerdir. SPSS programında bu analizleri yapabilmek için bulunan kısımlar: Cross Tabulation (karşılıklı tabülasyon), Frequencies (frekanslar),  Descriptives (tanımlayıcılar) ve benzeridir. Özellikle büyük verilerin özetlenmesi ve anlamlı sonuçların elde edilmesinde frekans tabloları ve çapraz tablolar kullanılmaktadır. Frekans tablosu için izleyeceğiniz adımlar Analyze>Descriptive Statistics>Frequencies şeklindedir. Çapraz tablolar ise benzer şekilde Analyze>Descriptive Statistics>Crosstabs sekmelerine sırasıyla tıklanması ve gerekli verilerin seçilmesi gerekmektedir.

Karşılaştırma veya ilişki analizleri ise parametrik ve non-parametrik olmak üzere iki grupta toplanmaktadır. Parametrik veya non-parametrik analizlerin kullanılması bazı kriterlere bağlıdır. Bu kriterlerin başında verilerin normal dağılıma uygunluğu ve homojen olup olmaması gelmektedir. Normal dağılım ve homojenlik kavramları ise istatistiksel bilgi gerektiren kavramlardandır.

SPSS programını kullanmak başta zor gibi gözükse de öğrendikten sonra işlerinizde büyük kolaylık sağlamaktadır. Büyük veri gruplarının analizinde özellikle tez ve araştırma projelerinde çok sık kullanılan bir programdır. Epidemiyolojik çalışmalar da SPSS’in en geniş kullanım alanlarından biridir. Eğer SPSS öğrenmek isterseniz internet üzerinden eğitim videolarına, blog yazılarına kolaylıkla ulaşabilir ya da eğitim satın alabilirsiniz. Bunun için internette pek çok kaynak bulunmaktadır.