Dikkat! Kan Aranıyor

Bir Genç Kızılay gönüllüsü olarak içinde bulunduğumuz durumun önemini açıklayabilmek adına cümlelerime “Kelebek Etkisi” şarkısından bir kesit ile başlamak istiyorum; “Hayatın anlamı dokunmakmış her kalbe, Yitirmeden güzellikleri güzel etmekte, Burada kalpler konuşur, Sevgi evrensel dilimiz, İnan kendine, iyilik içinde…”

Hepimizin tahmin edeceği gibi covid-19 sürecinde en çok etkilenen durumlardan biri de kan stoklarında düşüş yaşanması. Öncelikle şunu belirtmek isterim ki kısıtlamalar kan vermeye engel değildir. Hafta içi çalışıyorum hafta sonu da yasak var diyenler için, Kızılay’ın internet sitesi üzerinden randevu oluşturduğunuzda hafta sonları kan vermeye gidebilirsiniz.

Bir derginin sloganı olan ; “Hepimiz ölecek yaştayız”  cümlesi bana hep kanı hatırlatır. Kimin nasıl öleceğini, kendimizin bile nasıl öleceğini bilemediğimizden her an kana ihtiyaç duyabiliriz. Çünkü kan acil değil sürekli ihtiyaçtır. Peki, nedir bu sürekli ihtiyaç?

Kan, tek kaynağı insan olan, başka hiçbir yöntemle elde edilemeyen yeni doğan bebekten tutun da ölmek üzere olan hastaya kadar aktif bir şekilde rol oynayan tedavi aracıdır.

Çoğu insanın aklına kan denilince acil durumlar gelir. Bunun nedeni yine birçok insanın başına gelmeden derdine düşmediği kandır. Kana sürekli ihtiyaç duyulan alanlar vardır. Bu alanların arasında aşağıdaki bireyler düzenli olarak kana gereksinim duyarlar:

Kan hastalıklarında (Talasemi, lösemi vb.) her ay 1-5 ünite

Diyaliz hastalarında her ay 1-2 ünite

Kanser hastalarında her ay 1-3, kan tedariki sağlanmak zorundadır.

Hepimiz kazazede, lösemi, kanser vb. hastalıkların adayıyız. Kan ihtiyaçlarının karşılanmadığını düşünsenize. Bu gibi durumlar çaresizliğin dibi oluyor. Sırf insanoğlu 15 dakikasını ayırmadığı için 15 gün içinde ölüm riski olan birini düşünün, peki bu kişi ya sizseniz? Kanımızın cimriliğini yapmaya son mu versek? Kanınızın 1/13 ünün azalması sizden bir şey eksiltmez aksine bağışladığınız bir ünite kan 3 kişinin hayatına dokunmanıza vesile olur. 3-4 ayda bir 30-35 dakikayı gözden çıkarmaya değmez mi? Ve ben inanıyorum ki samimiyet ile yapılan bir iyilik başka bir iyiliği doğurur.

Kan verdiğinizde 3 can kurtarmış ve doğaya bir fidan armağan etmiş olmakla birlikte kendinize de iyilik yapmış olursunuz.   

Kan bağışı yapmanın faydalarından bazıları şunlardır:

• Kan verdiğinizde vücudunuzdaki kan hücreleri yenileniyor bu da daha sağlıklı ve daha güçlü olmanızı sağlıyor.
• Kan bağışı kişide baş ağrısı, stres, yüksek tansiyon, yorgunluk gibi rahatsızlıkların giderilmesine yardımcı olur.
• Kan vermek insanı psikolojik olarak rahatlatır ve kendini huzurlu hissetmesini sağlar. 
• Kemik iliğinin yağlanmasını önler ve kan yapımını canlı tutar.
• Kandaki yüksek yağ oranını düşürür.     
• Kan bağışı yapıldığında her defasında AIDS, Hepatit B, Hepatit C, Sifilis taramasından da geçmiş olursunuz.

 

Kan bağışı ile ilgili bir diğer konu ise doğru sanılan yanlışlar:

• Tüm malzemeler tek kullanımlık ve sterildir. Kan bağışı esnasında bağışçıya hastalık bulaştırma riski taşımaz.
• Kan grubum çok rastlanılan bir grup, ihtiyaç yoktur. Bu düşüncenin denklemini yaptığımızda aslında tamamen aksi bir durum söz konusudur. Eğer çokça rastlanılan bir kan grubuna sahipseniz demek ki çokça da ihtiyaç duyulan bir kan grubudur. Çünkü günümüzde sadece bir kanser hastası bir trafik kazası geçiren hasta ve ameliyat olması gereken tek bir kişi yok...

Bir kesim de var ki çok basit ve aslı olmayan nedenlerden dolayı kan bağışında bulunmuyorlar:

• Kanlar para ile satılıyor. Kan para ile satılmaz. Çünkü kan ticari bir araç değildir. Bunu talep dahi edemezsiniz. Kan alımından hastaya ulaşana kadar olan malzeme ücretini sağlık bakanlığı bizzat karşılıyor. Yani kan ne para ile satılır ne de alınabilir.
• Kan bağışı yaparsam kilo alırım. Bu kesinlikle yanlış bir durumdur. Kanınız azaldığı için çok yemek yeme hissi oluşacağını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. İnsan vücudundan yaklaşık 5000-6000 ml kan vardır kan bağışı esnasında sizden yaklaşık 470 ml kan alınır. 51 kilo da olsanız 70 kilo da olsanız bu oranda kan alınır ve kan vermenin kilo almak veya vermekle ilgisi yoktur. Kan bağışı işleminden sonra yapmanız gereken en önemli konu bol sıvı tüketimi ve kolunuzu olabildiğince az hareket ettirmektir.                                                         

Kan bağışı ve kan bağışıyla ilgili sorularınız için Kızılay’ın internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Haydi, şimdi sıra bizde gösterelim insanlığımızı, gösterelim iyiliğin içimizde olduğunu, gösterelim kaybolmak üzere olan duygudaşlığımıza ve kazanan insanlık olsun. Gönlünüzde kelebek etkisi bırakabilmek dileği ile…