Yoğun Günlerin Kahramanı Olan Kafein Aslında Ne?

Öğrenciler - özellikle üniversiteliler- olarak sınav dönemlerimizin , en yoğun günlerimizin vazgeçilmezi kahve içmek. Zinde kalmak için kupalarca kahve, çay içeriz. Bu tarz içeceklerin içinde bolca kafein bulunuyor. Peki yıllardır kullandığımız kafein nedir, nasıl kullanılmalıdır? Gelin beraber inceleyelim.

Meşgul insanların gözdesi kafein! Eğer öğrenciyseniz, yoğun çalışıyorsanız veya uyanık kalmanızı gerektirecek herhangi bir durum varsa kafein ilk başvurulan kurtarıcıdır. Peki kafein sadece bir uyku açıcı mıdır, kafein aslında nedir?

En temel tanımıyla kafein formülü C8H10N4O2 olan bir kimyasal maddedir. Hayvanlar ve bazı maddelerin merkezi sinir sisteminde bulunur. Çalışma prensibi, yorgunluğa sebep olan asetilkolin maddesini parçalayarak etkisiz hale getirmek, dolayısıyla uyanık kalmamızı sağlamaktır.

Kafein, vücuda alındıktan yaklaşık bir saat sonra etkisini göstermeye başlar, yani tükettikten hemen sonra ani bir reaksiyon bekleyip aşırı tüketime kaçmamak gerekir. Her kimyasal madde gibi kafeinin de vücudumuzda işlenebilmesi için eser miktarda alınması gerekir. Bu miktarlar kişiden kişiye değişse de 250 mg ortalama bir rakamdır. Fakat 400 mg'dan fazla günlük kafein alımı vücutta zarar yaratır, yani aşırıya kaçmamakta her zaman fayda var. Bir bardak türk kahvesinde 65 mg, espressoda yaklaşık 150 mg, filtre kahvede 200 mg kafein bulunur. Tüketim miktarını fincan başına ayarlamak gerekir. Aşırı kahve tüketiminde kalp ritminde olağan olmayan artış, baş ağrısı, sinirlilik hali gibi yan etkiler görülebilir. Faydalarına gelecek olursak, uyarıcı etkisi sayesinde astım gibi hastalıklara iyi gelebilir. Metabolizmayı hızlandırır, karaciğer hastalıklarına karşı vücudu korur.

Kafeinle ilgili bilmemiz gereken en önemli ayrıntılardan biri de, yarattığı strestir. Stresten kasıt, bilinen negatif yönlü ruh değişikliklerinin yanında, vücudun salgıladığı stres hormonlarıdır. Kafein stres mekanizmasına doğrudan etki etmese de verilen tepkiyi değiştirebilir.  Düzenli kafein tüketen bir insandakortizol yani stres hormonunun seviyesi tüketmeyen insanlara göre daha yüksektir. Bu nedenle kafein alımımıza özellikle sınav dönemlerimizde fazlaca dikkat etmeliyiz. Stresli dönemlerimizi zorlaştırmak istemeyiz.

Yazıyı bitirmeden önce hatırlatmakda fayda var! Vücudumuz zekidir ve her şeye alıştığı gibi kafeine de bir süre sonra alışabilir. Eğer kafeinin sizde artık etki etmediğini düşünüyorsanız yaklaşık bir hafta boyunca kafeini azaltmalı veya tamamen kesmelisiniz. Böylece vücüdunuz edindiği bağışıklığı unutacak nu sayede tekrar kafeine başladığınızda siz de kafeinden istediğiniz verimi alabileceksiniz. Okuduğunuz için teşekkür ederim!