The Last of Us Dizisindeki Zombileştiren Mantar: Cordyceps

The Last of Us oyunun ve son zamanlarda popülerleşen dizisinde zombi salgının sebebi olan cordyceps mantarı nedir? Hangi canlılara etki eder ve gerçek hayatta böyle bir zombi salgını olabilir mi? Yazımda bu soruların cevaplarına beraber bakacağız!

Son zamanların popüler dizilerinden “The Last of Us”ta insanları zombiye dönüştüren mantar “cordyceps”, insanların zihinlerini ele geçiriyor. Hikayenin aslı cordyceps mantarının karıncaların beynini ele geçirip zihinlerini kontrol ederek kolonileri yok etmelerini anlatan belgesele dayanıyor.

Daha önce aynı isimle var olan oyun şimdi de oyunun hikayesine gidişine çok sadık bir yapım olarak TV dizisi olarak yayınlandı. Oyunu zaten oynamış kişileri ekran başına toplayarak ilk bölümü oldukça iyi rating yaptı. Hem dizide hem de oyunda gördüğümüz zombilerin ortaya çıkmasına neden olan coryceps mantarı gerçek hayatta da var. Ancak bu mantar gerçek hayatta dizideki gibi insanlara bulaşmıyor.

Karıncaları hedef olan bu mantar, sporlar yardımıyla bulaşıp beyin sapına yerleşiyor ve olgunlaştıktan sonra enzimlerle karıncaların hareketlerini kontrol ediyor ve onları mantarların üremesi için en uygun ortama yönlendirdikten sonra onları öldürüyor ve sporlarını sıradaki kurbanları için yaymaya başlıyor.

Bu mantarın pek çok türü mevcuttur fakat tüm türler hemen hemen aynı şekilde karıncaları sinekleri ve benzer böcek türlerini hedef alarak onları konak olarak kullanarak üremeye çalışıyor.

Dizinin girişinde “küresel ısınma” sebebiyle bu mantarların mutasyona uğrayabileceği söyleniyor ve yıllar sonra mantarlar gerçekten mutasyona uğruyor.

Peki küresel ısınmayla boğuşan gerçek dünyada bu salgın gerçekten yaşanabilir mi?

Hastalık biyoloğu ve biyoloji profesörü David P. Hughes hem cordyceps mantarları hem de benzeri enfeksiyonlar konusunda ilk oyun için Naughty Dog ekibine danışmanlık yapmış bir isimdir.

Hughes 2019’da yayınladığı makalede insanlığın yüzyıllardır çeşitli evrimleşmiş mantar türleriyle mücadele ettiğini fakat bu mantarların ayak mantarı gibi basit türler olduğunu belirtiyor. Bazı mantarların 50 ila 150 yıl içerisinde mutasyona uğrayabileceğini hatırlatarak cordyceps mantarının insanlara bulaşabilir bir hale gelmesinin imkansız olmadığını belirtiyor.

Hughes’e göre bu mantar türü insanlara bulaşsa bile oyunda ve dizide gördüğümüz gibi insanlar zombi benzeri saldırgan yaratıklara dönüşmeyebilir. Bunun yerine cordyceps mantarının enfekte ettiği bireylerin tıpkı karıncalar ve diğer böcekler gibi konaklarını uygun ortama götürerek orada öldürüp üreme döngüsünü tamamlamaya çalışıyor. Yani bir gün cordyceps mantarları insanlara bulaşabilir fakat zombi salgını pek mümkün değildir. Hatta bu mantarların eski Çin İmparatorluğu zamanlarında böbrek, akciğer hastalıklarının tedavisinde ve kanamaları durdurmada kullanıldığı bilimsel olarak kanıtlandı.

Profesör David Hughes ek olarak bu mantarlara karşı tedavi hazırlamanın kolay olmadığını ve bir cordyceps mutasyonunun ortaya çıkması durumunda işe yarayan onaylanmış tedavi bulmanın 20 yılı bulabileceğini belirtiyor.