Komplo Teorileri ve Doğru Bilinen Yanlışlar

Bilim ve Teknoloji - 21 Haziran, 2021 - Okuma Süresi: 6 Dk.

21 Haziran, 2021

Komplo Teorileri ve Doğru Bilinen Yanlışlar

Bu yazımda romanlarda, dizilerde, çizgi filmlerde karşımıza çıkan Atlantis hakkındaki komplo teorilerine; kedinin fareyle niye oynadığına; Ay'a gidilmediğine dair iddialara bilimsel bir bakışla yaklaşacağız ve Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî'ye atfedilen bir söze de değineceğiz. Hadi başlayalım!

1-) Kayıp şehir Atlantis gerçekten var olmuş mudur?

Çeşitli filmlerin, dizilerin ve sanat eserlerinin konusu olan ve insanlara bir gizem unsuru olarak anlatılan Atlantis şehri gerçekten de var mıdır?

Komplo Teorileri ve Doğru Bilinen Yanlışlar

Tarihte Atlantis ismi ilk kez Platon’un Timaeus ve Kritias isimli eserlerinde geçer. Platon, Atlantis şehrini teknoloji ve medeniyette ileri fakat ahlaksız bir medeniyet olarak tanıtır. Platon’a göre Atlantis şehri Libya ve Asya kıtasının toplamından büyüktür ve şehrin merkezinde devasa bir Poseidon Heykeli bulunmaktadır. Platon’un aktardığına göre ahlaken bozulmuş bu medeniyet Avrupa’yı, Libya’yı ve Mısır’ı hızlı bir şekilde ele geçirir. Atlantis’in bu hızlı ilerleyişini ise Platon’un ideal devlet anlayışını benimseyen Atinalılar durdurur. Bunun üzerine tanrılar Atlantis’i lanetler ve şehir MÖ 9300’lerde sulara gömülür.

Peki bunlar ne kadar doğru diye baktığımızda ilk dikkatimizi çeken Platon’un öğrencisi olan Aristo tarafından Atlantis’in Platon'un kendi tezlerini savunmak için uydurduğu hayali bir ada olduğunun belirtilmesidir. Bunun yanında oseonografya ve jeoloji alanlarında yapılan okyanus dibi haritalandırma çalışmalarında bu tip bir adaya rastlanılmamıştır.

Bu mite son darbe de Levha Tektoniği Kuramı’ndan geldi ki bu kurama göre Libya ve Asya’nın toplamından büyük bir adanın Atlas Okyanusu’nda batmış olması mümkün değildir. Böyle bir kıtanın batacağı bölge de yoktur.

Yani Atlantis diye bir şehrin var olmadığını ve bunun bir mit olduğunu rahatlıkla  söyleyebiliriz. 

 

2-) Ne olursan ol yine gel sözü Mevlana’ya mı aittir?

Gel, gel, ne olursan ol yine gel,
İster kafir, ister mecusi,
İster puta tapan ol yine gel, ,
Bizim dergahımız, ümitsizlik dergahı değildir,
Yüz kere tövbeni bozmuş olsan da yine gel...

 Şeklinde çokça duyduğumuz bu şiir Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’ye atfedilmektedir fakat “Mevlana’dan Sonra Mevlevilik”, “Mevlevi: Adab ve Erkanı”, “Tasavvuf”, “Mesnevi Tercümesi” gibi eserleri olan ve Mevlana’nın hayatı üzerine en ciddi araştırmaları yapmış olan Abdülbaki Gölpınarlı bu şiir üzerine:

 “Bu dörtlük kesinlikle C. Rumi’ye ait değildir. Ancak biz bu dörtlüğü Baba Efdal’dan çok C. Rumi’nin tutumuna yakıştırarak aldık'' demektedir.

Buradan da anlaşılacağı üzere bu ifade Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’ye değil, Baba Efdal’e aittir.

 

3-) İnsanoğlu aslında Ay’a gitmedi mi?

Komplo Teorileri ve Doğru Bilinen Yanlışlar

Günümüzde her beş Amerikalıdan biri ve her dört Rus’tan biri Ay’a gidilmediğine inanmaktadır. Bu alanda çekilen bazı spekülatif “belgeseller” ile de insanların aklında Ay’a gidilip gidilmediğine dair bazı gereksiz şüpheler oluşturulmaya çalışılmaktadır. Şimdi bu iddiaların bazılarına cevap verelim.

NASA’nın Apollo isimli Ay’a iniş programı 24 milyar dolarlık bütçeye sahip bir projeydi ve bu projede tam 400.000 kişi çalışmış ve 20.000 civarında şirket de bu projeye destek vermişti. Ay’a ayak basma anını milyonlarca insan seyretmiş ve bu anı sadece ABD değil, ABD’nin Soğuk Savaş yıllarındaki baş düşmanı olan SSCB de teyit etmişti. Yani ilk bakışta bile bu kadar kişinin, şirketin hatta ABD’nin baş düşmanı olan Sovyetlerin kandırılma ihtimali yok. Bunun yanında bugün Avrupa Birliği, Çin, Hindistan, Japonya gibi ülkelerin Ay’a gönderdiği uydular Apollo-11 ekibinin Ay’da bıraktığı bayrakları hatta ayak izlerini bile göstermektedir. Bir diğer kanıt ise Ay’a giden ekibin Ay yüzeyinde bıraktığı yansıtıcılardır ki günümüzde lazer ışıkları kullanılarak bu yansıtıcılara ışın gönderilmekte ve geri dönüş süresinden Ay ile Dünya arası uzaklık son derece hassas bir şekilde hesaplanmaktadır. Bir başka kanıt da Ay’dan getirilen taşlardır ki bu taşlar yüzlerce farklı kurum ve kuruluş tarafından incelenmiş ve hepsi bu taşların Ay’dan geldiğine dair fikir birliğine varmıştır. Komplo teorisyenlerinin sığındığı bazı iddialar ise şöyledir:

a) Havasız ortamda bayrak dalgalanıyor o halde orada hava olmalı

b) Fotoğraflarda hiç yıldız gözükmüyor

Bunlara kısaca cevap verecek olursak bayrağın dalgalanmasının sebebi takıldığı yerde sallanma hareketi yapması ve ortamda hava bulunmadığında bu sallanma hareketinin uzun sürmesi; yıldız gözükmemesinin sebebi Ay gününde yani Güneş’in gökyüzünde olduğu zamanda iniş yapılmasıdır. Yıldızların ışığı, Güneş ışığı ve Ay yüzeyinden yansıyan ışıktan daha zayıf olduğu için gözükmemektedir.

 

4-) Kediler fareyle eğlenmek için mi oynar?

 Kedilerin farelere saldırmadan önce onlarla oynadığına tanıklık etmişsinizdir. Buna dışarıdan bakan bir göz kedinin bunu eğlence amacıyla yaptığını zannedebilir fakat işin aslı öyle değildir: Kedi aslında farede parazit olup olmadığını kontrol etmek için böyle davranmaktadır. Memeliler için zararlı, beyni ve davranışları da etkileyen bir parazit olan Toksoplazma gondii, bulaştığı farede daha saldırgan ve cesurca davranışlara sebep olmakta ve kedi de fare ile oynaması sırasında farenin davranışlarını gözlemleme fırsatı bulmaktadır. Fareye parazit bulaştığını anlarsa eğer kedi fareyi öldürse bile onu yemek istemeyecektir. Üstelik kedilere geçebilen bu parazit insanlara da bulaşabildiği ve insan beynini etkileyerek farklı davranışlara sebep olduğu için bırakalım da kedi dostlarımız fareler ile oynamaya devam etsinler.

Komplo Teorileri ve Doğru Bilinen Yanlışlar

 

Bu yazımda siz değerli okurlara bazı komplo teorileri ve doğru bilinen yanlışlardan bahsettim. Umarım bilmediğiniz yeni bilgiler öğrenmiş ve kendinize yeni bir şeyler katmışsınızdır.

Sağlıcakla ve bilimle kalın.

Haftalığın PeP'te!

İlk 15'a giren her içerik ile 200 TL kazan!

En popüler yazar sen ol!

Okunma puanını artır, kazan!

Liderlik Tablosu'na göz at!

Bu haftanın en çok okunanları.

E-bültenimize abone ol!

Haftanın en popüler içerikleri, en çok kazananlar ve staj haberleri bültenimizde.

Gizlilik Sözleşmesi'nde belirtilen hüküm ve koşulları kabul ediyorum.