Klasik Müzik Beynimize Ne Yapıyor?

Şimdiye kadar klasik müzikle ilgili birçok olumlu yorum görmüş olmanız çok mümkün. Klasik müziğin odaklanmayı artırdığı, mutlu ettiği, sakinlik verdiği gibi onlarca faydası yıllardır anlatılıyor. Peki, gerçekte meselenin özü ne?

Öncelikle klasik müziği tanımlayalım. Klasik müzik; kökeni Antik Yunan müzik kültürüne dayanan, Rönesans ile birlikte çalgı müziğinin yükselmesiyle gelişimini sürdürmüş olan, uluslararası birçok sesli ya da çok ezgili müzik türüdür. Klasik müziğin beynimize, dolayısıyla vücudumuza, çalışmamıza, odaklanmamıza etkileri dünya genelinde bazı araştırmalarla belirlenmeye çalışılmıştır. Birlikte bazı araştırmaları ve belirlenen sonuçlarını inceleyeceğiz.

İngiltere’de Oxford Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada katılımcılara pop, tekno, rap gibi farklı türlerde müzikler dinletiliyor ve diğer müzik türlerinin genellikle kan basıncını arttırırken klasik müziğin kan basıncını etkili bir şekilde azalttığı gözleniyor. Kan basıncının yüksek olmasının ana nedenlerinden biri de strestir. Bu sonuca bakarak kalp sağlığımız için klasik müzik dinlemenin faydalı olacağını söyleyebiliriz.

Finlandiya’da Helsinki Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, katılımcılara klasik müzik dinletiliyor ve klasik müzik dinlemenin insanlarda haz duygusu oluşumundan sorumlu dopaminin üretilmesini sağlayan genlerin etkinliğini arttırdığı gözlemleniyor. Yalnızca bu da değil, klasik müzik dinleyen katılımcılarda dopaminin taşınması ve salınımı kolaylaştırılıyor.

Yine Finlandiya’da Helsinki Üniversitesi’nden araştırmacı Chakravarthi Kanduri ve Doçent Irma Järvelä tarafından bir araştırma yapıldı. Çalışma grubu, klasik müzik dinlemenin hem müzikal açıdan deneyimli hem de deneyimsiz katılımcıların gen ekspresyon profillerini nasıl etkilediğini araştırdı. Araştırmada tüm katılımcılar Mozart’ın eserlerinden 20 dakika süren “Violin Concerto No.3 in G major, K.216” konserini dinlediler. Klasik müzik dinlemek, dopamin salgılanması ve taşınması, sinaptik işlev, öğrenme ve hafıza ile ilgili genlerin aktivitesini arttırdı. En fazla regüle edilen genlerden biri olan sinüklein-alfa (SNCA), müzikal yeteneğin en güçlü bağlantı bölgesinde yer alan Parkinson hastalığı için bilinen bir risk genidir. Muhabbet kuşlarının şarkı söylemesi için gerekli olan alfa-sinüklein (SNCA) geni insanlarda da benzer işleve sahip.

Araştırmanın lideri Dr. Irma Järvelä, "Ötücü kuşlarda, ötücü kuşların şarkı öğrenmesinden ve şarkı söylemesinden sorumlu olduğu bilinen birkaç genin yukarı regülasyonu, ses çıkaran kuşlar ve insanlar arasında ses algısının ortak bir evrimsel arka planına işaret ediyor" diyor. Klasik müziğin nörodejenerasyonla ilişkili bazı genleri susturucu etkisi ise müziğin nöronlar üzerinde koruyucu etkisi olabileceğini gösteriyor.

Araştırmacılar bu duruma bakarak müziğin hem otizm gibi çeşitli rahatsızlıklarda terapi olarak kullanılabileceğini hem de sağlıklı insanların bilişsel işlevlerini geliştirmelerinde potansiyel bir araç olarak görülebileceğini belirtiyor.

Müzik motivasyonunuz için de çok faydalı! 

Müzik dinlerken spor yapmak daha kolay ya da keyifli geliyor olabilir. Bunun da bir nedeni var. Araştırmacılar yüksek tempolu müzik dinlenmesi durumunda insanların daha fazla çalışmaya teşvik olduklarını, ve işlerini daha hızlı yaptıklarını keşfettiler.

Bu etkinin araştırılması için tasarlanan bir çalışma, 12 sağlıklı erkek katılımcı üzerinde uygulandı. Çalışmada katılımcılar, altı şarkıdan oluşan bir çalma listesi eşliğinde 25 dakika boyunca bisiklet çalışması yaptılar. Çalan müziklerdeki tempoya göre görüldü ki, yüksek tempo, çalışma hızını %10 oranında artırdı. Araştırmadaki katılımcılar , müziğin temposunun yükselmesiyle birlikte hem kendi vücut tempolarını da yükseltiyor, hem de müzikten daha fazla keyif alıyorlardı.

Müziğin, melodilerin, ses dalgalarının insan fizyolojisi ve psikolojisi üzerindeki etkilerini gösterecek daha birçok araştırma bulunuyor. Tüm bu araştırmaları ve ayrıntılarını bilemiyoruz, fakat müzik sadece bir eğlence ve zevk aracı ya da sadece bir sanat dalı değil, aynı zamanda bize çok faydası olabilecek bir alan.