Hasta Hakları Nelerdir?

Bilim ve Teknoloji - 13 Mart, 2023 - Okuma Süresi: 4 Dk.

13 Mart, 2023

Hasta Hakları Nelerdir?

En temel insan haklarından biri olan sağlık hakkı evrensel bir haktır. Hasta haklarını da içerisinde bulunduran bu kavram her geçen gün önem kazanmaktadır. Gelin yazımda pandemi sebebiyle daha çok gündemde olan hasta haklarını inceleyelim!

Hasta hakları, sağlık hizmeti alan kişilerin sağlık kurumları ve sağlık personeli karşısındaki haklarını tanımlayan bir kavramdır. Ülkemizde 1998 yılında Hasta Hakları Yönetmeliği ile temel kavramlar tanımlanmış, ilkeleri düzenlenmiş, hasta hakları somut olarak gösterilmiştir.

Bunlar; hizmetten genel olarak faydalanma, eşitlik içinde hizmete ulaşma, bilgilendirme, kuruluşu seçme ve değiştirme, personeli tanıma-seçme ve değiştirme, bilgi isteme, mahremiyet, rıza ve izin, reddetme ve durdurma, güvenlik, dini görevlerini yerine getirebilme, saygınlık görme, ziyaret, refakatçi bulundurma, sürekli hizmet ve müracaat-şikayet ve dava hakkıdır.

Şimdi bazı hasta haklarını ve konuyla ilgili örnekleri tek tek inceleyelim.

Hasta Hakları Nelerdir?Mahremiyete Saygı Gösterilmesi 

Hastanın mahremiyetine saygı gösterilmesi esastır. Hastanın durumu ile ilgili bilgiler mahremiyet sınırları içerisinde değerlendirilmeli; muayene, teşhis, tedavi ve hasta ile ilgili diğer işlemler gizlilik ortamında gerçekleştirilmelidir. Tbben sakınca olmaması durumunda hasta yakını bulunmasına izin verilmelidir.  Tedavi ile ilgili olmayan kişiler işlem sırasında bulunmamalıdır. Hastalığın mahiyeti gerekmedikçe özel hayatına müdahale edilmemelidir. Sağlık harcamalarının kaynağı gizli tutulmalıdır. 

Acil servislerde bulunan istirahat yataklarının perdelerle örtülebilmesi hasta mahremiyeti için önemlidir. Muayene sırasında hastanın üstünü çıkartması gerektiğinde de hekim odasında aynı mahremiyet paravanla sağlanmaktadır.

Hasta Hakları Nelerdir?Dini Sorumluluklarını Yerine Getirebilme ve Dini Hizmetlerden Yararlanma Hakkı 

Sağlık kurum ve kuruluşlarının imkanları doğrultusunda hastaların dini sorumluluklarını yerine getirebilmesi için gerekli ortam sağlanır. Bu kuruluşlar hastalara ibadet edecekleri yerleri göstermekle yükümlüdürler, hastalar rastgele herhangi bir yerde ibadet edemezler. Kurum hizmetinde aksamaya sebebiyet vermemek, başkalarını rahatsız etmemek ve tıbbi tedaviye müdahalede bulunmamak kaydıyla hastalara manevi destek amaçlı hastanın dini görüşü çerçevesinde din görevlisi davet edilir. 

Hastaların namaz ibadetini yerine getirmek istemesi halinde tıbben bir sakınca bulunmadığı durumda sağlık personelinin ibadet edilecek yeri göstermesi gereklidir. Böylece hastalar din hizmetlerinden yararlanma haklarını kullanmış olurlar.

Hasta Hakları Nelerdir? Adalet ve Hakkaniyete Uygun Olarak Faydalanma 

Hasta adalet ve hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde sağlık hizmetlerinde ihtiyaçlarına uygun olarak faydalanma hakkına sahiptir. Bu hak sağlık kurum ve kuruluşlarındaki sağlık personellerinin de adalet ve hakkaniyete uygun hizmet vermesini içermektedir. 

Hasta Hakları Nelerdir?Personeli Tanıma, Seçme ve Değiştirme Hakkı 

Hastaya talebi durumunda sağlık personeli hakkında bilgiler verilir. Hastanın sağlık personelini seçme ve değiştirme hakkı vardır. Hastanın hekim değiştirme talebinde hekim bu talebi onaylar.

Hasta Hakları Nelerdir?Hastanın Rızası ve İzin Hakkı 

Tıbbi müdahalede hastanın rızası gereklidir. Hasta küçük veya mahcur ise velisinden veya vasisinden izin alınmalıdır. Bu durumlar sağlanmadığı takdirde bu şart aranmaz. Kimi durumlarda da hastaya derhal müdahale edilmediği takdirde hastanın yaşamı tehlikeye girmesi sonucunda hastanın bilinci açık olmaması ve vasisinin bulunmaması halinde müdahale edilebilir. 

Ameliyat olması gereken hastanın bilincinin yerinde olması durumunda ve hastanın reşit olması durumunda ameliyat hakkındaki detaylı sözleşme ve izin metni hastaya verilir hasta metni okuduktan sonra kendi rızasıyla ameliyata onay verdiğini imzasıyla beyan eder.

Hasta Hakları Nelerdir?Güvenliğin Sağlanması 

Herkesin, sağlık kurum ve kuruluşlarında güvenlik içinde olmayı bekleme ve bunu isteme hakları bulunmaktadır. Sağlık hizmetleri risk faktörlerini sürekli kontrol etmelidir. Tıbbi cihazların korunmasını ve kullanan kişilerin eğitimini denetlemelidir.

Hasta Hakları Nelerdir?Tıbbi Gereklere Uygun Teşhis, Tedavi ve Bakım Hakkı 

Hasta, modern tıbbi bilgi ve teknolojinin gereklerine uygun olarak teşhisinin konulmasını, tedavisinin yapılmasını ve bakımını isteme hakkına sahiptir.

Hasta Hakları Nelerdir?

Haftalığın PeP'te!

İlk 15'a giren her içerik ile 200 TL kazan!

En popüler yazar sen ol!

Okunma puanını artır, kazan!

Liderlik Tablosu'na göz at!

Bu haftanın en çok okunanları.

E-bültenimize abone ol!

Haftanın en popüler içerikleri, en çok kazananlar ve staj haberleri bültenimizde.

Gizlilik Sözleşmesi'nde belirtilen hüküm ve koşulları kabul ediyorum.