Fotoğraf Makinesinin İcadı ve Tarihteki İlk Fotoğraf - TeknoCase

Bilim ve Teknoloji - 08 Kasım, 2021 - Okuma Süresi: 4 Dk.

08 Kasım, 2021

Fotoğraf Makinesinin İcadı ve Tarihteki İlk Fotoğraf - TeknoCase

İcat edildiği günden bu yana büyük değişimler geçiren fotoğraf makineleri, hemen hemen hepimizin vazgeçilmezi. Bu yazımda fotoğraf makinesinin icadını ve tarihsel gelişimini anlatıyorum.

    Hayatımızdaki önemli anları ölümsüzleştirmek için kullandığımız fotoğraf makineleri, en vazgeçilmez eşyalarımızdan biri. Gelişen teknolojiyle birlikte günümüzde herkesin ulaşabildiği ve dilediği yere götürebildiği bir cihaza dönüşen fotoğraf makinesi, cep telefonlarımızda bile kullanılabilir durumda. Yunancadaki “photos (ışık)” ve “graphos (çizmek)” sözcüklerinin birleşmesiyle oluşan fotoğraf, en basit tanımıyla ışıkla resim çizmektir. Bugün hemen hemen herkesin iç içe olduğu fotoğraf makinesi, yüzyıllar önce icat edilip, sürekli geliştirilerek şimdiki hâlini almıştır.

Camera Obscura (Karanlık Kutu)

    İlk fotoğraf makinesinin icadını anlatmadan önce, ona öncülük eden camera obscura yani karanlık kutudan bahsetmek gerek. Camera obscura, İngilizcede iğne deliği (pinhole), fotoğrafçılıkta ise karanlık oda ya da karanlık kutu adıyla anılan bir tekniktir. Bu düzeneğin temelini atan isim ise M.Ö. 4.yüzyılda Aristoteles olmuştur. Kaynaklara göre Aristoteles; iğne deliği kadar küçük bir delikten sızan ışığın, karşısındaki duvara görüntüyü yansıtışından bahsetmiş ve bu görüntüyü yorumlamaya çalışmıştır.

    Fotoğraf makinesinin mucidi olarak kayıtlarda daha çok Joseph Niepce’nin ismi geçse de ondan yaklaşık 750 yıl kadar önce İbn al-Haytham en ilkel fotoğraf makinesi olan karanlık kutuyu kullanan ilk kişidir. 1021 yılında yazdığı kitapta ilk kez fotoğraf makinesine benzeyen bir düzeneğe rastlanır. İbn-i Heysem bu kitapta, üzerinde küçük bir delik bulunan perdeye mum ışığı yansıtarak basit bir karanlık kutu yapmıştır. MS 965-1040 yıllarında yaşayan Iraklı bilim adamı, yaptığı çalışmalar sayesinde “modern optiğin babası” olarak da anılır. 

Fotoğraf Makinesinin İcadı ve Tarihteki İlk Fotoğraf - TeknoCase

 

Batı’da Fotoğraf Makinesine Yönelik Çalışmalar

    Batı’nın karanlık kutuyla tanışması Roger Bacon’ın 13.yüzyılda camera obscura'nın ayrıntılı bir tanımını yapması sonucu gerçekleşmiştir. 1460-1472 yılları arasında ise Leon Battista Alberti ve Leonardo da Vinci de karanlık kutuyu kullanarak cisimlerin görüntülerini yansıtmayı başarmışlardır. Da Vinci’nin karanlık odadaki küçük bir delikle dışarıdaki görüntüyü aksettirmesi fotoğraf makinesinin icadı yolunda önemli bir adım olarak kabul edilmektedir. Leonardo da Vinci camera obscura’nın temel prensibini özetle şu şekilde tanımlamıştır: “Dışarıda duran cisimler öndeki yüzeye delinmiş olan küçük bir delikten karşı duvara ters görüntüler şeklinde yansımaktadır.”

    Da Vinci’nin bu çalışması üzerine 1568 yılında İtalyan din adamı Daniele Barbaro, elde edilen görüntünün daha net olması için karanlık kutudaki deliğe bir mercek eklemiş ve görüntü kalitesini artırmıştır.

Fotoğraf Makinesinin İcadı ve Tarihteki İlk Fotoğraf - TeknoCase

 

İlk Fotoğraf Makinesinin Tasarımı

    Tüm bu çalışmaların ardından ilk fotoğraf makinesi tasarımı 1685 yılında Johann Zahn tarafından yapılmıştır. Zahn’ın o dönemde yazdığı “Oculus Artificialis Teledioptricus Sive Telescopium” adlı kitap incelendiğinde günümüzdeki fotoğraf makinelerini andıran çizimler görülmektedir. Zahn’ın tasarımı; bir mercek, keskinliği ayarlayan hareketli bir tüp ve görüntüyü ters yansıtan bir aynadan oluşmaktadır. Her ne kadar başarılı bir çalışma olsa da Johann Zahn’ın fotoğraf makinesi fikri maalesef çizimlerden öteye gidememiştir.

Fotoğraf Makinesinin İcadı ve Tarihteki İlk Fotoğraf - TeknoCase

 

Çekilen İlk Fotoğraf

    1795’ten sonra Fransız mucit Nicephore Niepce, fotoğrafçılık alanında yeni deneyler geliştirdi. Ve nihayet 1813 yılında ışığa duyarlı bir levha üzerinde, kalıcı görüntüler elde etmeyi başardı. Tüm bu çabaların sonucunda Niepce, 1826 yılında Le Gras’taki evinin arka bahçesini hedefleyerek tarihteki ilk fotoğrafı çekmiştir. Evinin penceresinden yakaladığı ilk görüntünün oluşması için neredeyse 8 saat bekleyen J.  Nicephore Niepce, bir yaz günü çektiği bu fotoğrafa “heliografi” yani “güneş yazısı” adını vermiştir.

    Niepce’nin çalışmalarının ardından fotoğraf makinelerinde hızlı bir gelişme yaşanmış ve 1861 yılında Thomas Sutton tarafından ilk renkli fotoğraf çekilmiştir.

Fotoğraf Makinesinin İcadı ve Tarihteki İlk Fotoğraf - TeknoCase

Haftalığın PeP'te!

İlk 15'a giren her içerik ile 200 TL kazan!

En popüler yazar sen ol!

Okunma puanını artır, kazan!

Liderlik Tablosu'na göz at!

Bu haftanın en çok okunanları.

E-bültenimize abone ol!

Haftanın en popüler içerikleri, en çok kazananlar ve staj haberleri bültenimizde.

Gizlilik Sözleşmesi'nde belirtilen hüküm ve koşulları kabul ediyorum.