Doğayı Sevmekle Başlayacak Her Şey

“Dünyayı güzellik kurtaracak.” ve “Bir insanı sevmekle başlayacak her şey.” Zülfü Livaneli’nin Ada şiirindeki bu dizeleri hepimiz duymuşuzdur. Her şey bir insanı sevmekle mi başlayacak bilemem ama bence doğayı sevmekle başlaması daha olası. Gelin doğayı sevmekle neler değişir görelim.

Pandemi sürecinde çoğu şeyin değerini daha iyi anlar olduk. Özellikle de doğanın hayatımızdaki yerini çok daha iyi anladık. Biraz yeşillik olan bir alanda bile birkaç dakika bulununca hayat dolmuyor mu damarlarımıza? Doğa saf ve güzel enerjisiyle her seferinde bizi huzurla doldurmaya hazır. Peki ya biz? Biz ona karşı nasılız? Bence biz ona karşı böyle cömert olamıyoruz. Yıl 2021 ama hâlâ yerlerde çöpler, izmaritler görmeye devam ediyoruz. İstiyorum ki doğa için geç kalmayalım. Bir dergide çok güzel bir tabir görmüştüm. Doğa için şöyle diyordu: “Yeşil Reçete: Bir Doz Doğa”. Evet, sahiden de öyle. Doğa, iyileşmemiz için bir yeşil reçete ve biz iyileşebilmek için reçetemizi kaybetmemeliyiz.

Peki Doğa Bizi Hangi Konularda ve Nasıl İyileştirebilir?

Doğanın insanların ruh sağlığı ve refahı üzerindeki etkilerinin araştırmaları psikolog ve çevre bilimciler tarafından takip edilmeye devam ediyor. Bu çok da şaşırtıcı bir durum değil aslında. Çünkü doğanın insanlar üzerindeki iyi hissettirme yetisi herkes tarafından yadsınamaz bir gerçek oldu diyebiliriz.

Şimdi sizlere psikoloji literatüründe insan ve doğa ilişkisini ele alan ve doğanın sağladığı ekosistem hizmetlerinden biri olarak değerlendirilen ekoterapiden bahsetmek istiyorum.

Ekoterapi, insanların fiziksel ve zihinsel hastalıklarla başa çıkmalarına destek olmak için doğayla bağlantı kurmalarında, içinde bulundukları yalnızlıklarının bir çeşit dayanışmaya dönüşmesinde, kendileriyle ve sevdikleriyle barış ve huzur içinde olabilmelerinde büyük bir rol alıyor. Gördüğümüz gibi doğanın psikoloji literatüründe bir terapi metodu karşılığı bulunuyor. Doğa ile aramızdaki bağa dair kuramlar da bulunmakta ve yapılan araştırmalar için bu kuramlardan yararlanıldığı biliniyor.Şimdi gelin ekoterapi kavramının derinlerine inip türlerini ve faydalarını ele alalım.

Ekoterapi Türleri ve Yararları

 Hayvan Destekli Uygulamalar:

Bu yöntemde hayvanlar, refahı ve benlik saygısını iyileştirmede rol alıyor. Örneğin köpekler tüm insanlara karşı dost canlısı ve sevecendir. Köpekler kimseye önyargıyla yaklaşmaz.

 Bu yöntemle sağlanan yararlar:

•  Çocuklarda ve ergenlerde duygusal dengeyi ve dışa dönüklüğü geliştirmek.
•  Yalnızlık hissi ve depresyona neden olabilecek etmenlerini azaltmak.
•  Anksiyete ve duygusal bozukluk risklerini azaltmak.
• Çocuklarda saldırgan davranışları azaltmak.

 Sosyal ve Tedavi Edici Bahçecilik:

İnsanlar ve bitkilerin etkileşiminden doğan en popüler tedavi yöntemidir. Özellikle de pandemi sürecinde bitki yetiştiren insanlara sıkça rastlamışsınızdır. Pandeminin yaratmış olduğu stres, kaygı, yalnızlık hissi veya sürecin belirsizliği ile başa çıkmada çok etkili bir yöntem olduğu açıkça görülmüştür. Ayrıca davranışları kısıtlanmış çocukların dikkat kapasitesinin artırılmasında potansiyel fayda sağlamıştır.

 Bu yöntemle sağlanan yararlar:

• Ruh halinin iyileştirilmesi ve duygusal yenilenmeyi teşvik etmek.
• Benlik saygısı gelişimi ve depresyonu azaltmak.
• Yaşlıların hissettiği izolasyonu azaltmak.
• Madde bağlılığı tedavisinde gelişime yardımcı olmak.
• Kanser hastalarında motivasyonu artırmak.

Yeşil Egzersiz:

Parklarda veya kırsal alanlarda yürüyüş, spor, yoga veya meditasyon yapmak da bir tedavi işlevi görüyor. Bunların yanı sıra doğal dünyayı keşfederek sosyalleşmek de büyük gelişim sağlayacaktır.

  Bu yöntemle sağlanan yararlar:

• Kişide refahı, fiziksel ve mental sağlığı iyileştirmek.
• Kaygıları, olumsuz duyguları azaltmak ve pozitif kalmak için destek olmak.

 Doğa ve Sanat:

 Sanatla ilgilenmek kendi başına bile tedavi edici nitelikte olabilirken bir de doğa ve sanat sentezinin ne kadar güçlü bir tedavi yöntemi olacağını tahmin edebilirsiniz. Bu sentezden ortaya çıkabilecek aktivitelere açık hava parklarda veya kırsal alanlarda çizim yapmak, fotoğraf çekmek, kitap okumak veya şiir yazmak gibi örnekler verilebilir. Bunlar yapıldığı takdirde ruh sağlığı ve kişisel refahta tatmin edici gelişmeler görülecektir.

Vermiş olduğum ekoterapi örnekleri sadece birkaçı diyebilirim. Eğer daha derin bir şekilde araştıracak olursanız daha birçok türü olduğunu göreceksinizdir. Tüm bunlardan çıkarmamız gereken sonuç doğanın bizim için karşılıksız tedavi edici bir kaynak olduğudur. Doğa bizi iyileştirebilecek her şeye sahip ve biz iyileşmeye en ihtiyacımız olan zamanlardayız. Tam şu anda bile küçük adımlar atarak ilerde olsukça etkili sonuçlar alabiliriz. Yerde gördüğümüz küçük bir çöpü çöpe atmak bile güzel bir gelecek için güzel bir başlangıçtır. Doğayı korumak derken sadece çevreyi temiz tutmak olarak da görmemek gerekir. Doğa içinde barınan her canlıyla bir bütündür. Hayvanlar doğanın vazgeçilmez bir parçasıdır. Hayvanlar için de elimizden gelen ne varsa yapmamız gerekir. Onların yaşamlarını kısıtlayabilecek durumları engellemeli ve onlara saygı duymak zorundayız. Tüm bunları yaptığımızda hem kendimize saygımız artacak hem de gelecek nesiller için harika bir miras bırakmış olacağız. Süreci izlemeyelim, sürecin bir parçası olalım!

O zaman dünyayı güzellik kurtarsın ve doğayı sevmekle başlasın her şey!

Sevmek, öğrenmek ve iyileşmek… Doğa her şey için yeter.