Depresyon ve Anksiyete Covid-19 İçin Şiddetli Risk Faktörü Olabilir!

Dünya genelinde Covid-19'un, yüksek yaş gruplarını ve kronik rahatsızlığı olanları ciddi düzeyde olumsuz etkilediği bilinmekte. Peki, depresyon ve anksiyete gibi psikiyatrik tanılar Covid-19 için bir risk faktörü müdür? Bu gibi psikiyatrik rahatsızlığı olan kişilerin Covid-19'un olumsuz sonuçlarına maruz kalma oranları nelerdir?

Son aylarda çoğu yaş grubunu etkileyen, dünya çapında 40 milyona yakın vakaya ve 1 milyona yakın ölüme sebep olan Covid-19 adlı bulaşıcı bir hastalık gündemde. Seyahat, turizm, eğitim gibi birçok alanı kısıtlayan bu salgının yüksek yaş grubu için risk oranının arttığı bugün yapılan bilimsel çalışmalarda görülmektedir. Bunun yanı sıra kronik rahatsızlıklar gibi komorbiditelerin artan yaygınlığının Covid-19 ile birleşiminin ölümcül durumlara sebebiyet verdiği kanıtlanmıştır.
Komorbidite tıpta bir hastalığa eşlik eden ek bozuklukların olması durumudur. Yani bir kişinin komorbidite durumu ne kadar fazla ise, buna eşlik eden hastalıkların doğurduğu olumsuz sonuçlar o kadar fazladır. Yaygın komorbiditelerin arasında diyabet, kanserler, akciğer, böbrek ve karaciğer hastalıkları yer alır. Ancak beyindeki düzensiz sinir ağları olarak tanımlanan psikiyatrik komorbiditeler de bulunmaktadır. 
En yaygın psikiyatrik bozukluklar dünya nüfusunun sırasıyla %4.4 ve %3.6’sını etkileyen depresyon ve anksiyetedir. 
Peki depresyon ve anksiyete gibi psikiyatrik tanılar Covid-19 için ciddi bir risk faktörü müdür? Diğer bir deyişle psikiyatrik komorbiditesi olan kişilerin Covid-19’un olumsuz, ölümcül sonuçlarına maruz kalma oranları yüksek midir? Araştırmacılar bunu keşfetmeye başlıyor. 
Eylül ayında yayınlanan bir çalışmada Yale Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, %28’i hastaneye yatmadan önce depresyon ve anksiyete tanısı konmuş 1685 Covid-19 hastasının verilerini inceledi. Psikiyatrik komorbiditesi olan, yani daha önce depresyon ve anksiyete tanısı konmuş vakaların, psikiyatrik komorbiditesi olmayan hastalardan istatistiksel olarak ciddi derecede daha yüksek ölüm oranının olduğunu kaydettiler. Dört haftalık bir takipte vakalar yaşa, ırka ve kronik rahatsızlıklar gibi komorbiditelere sahip olanlara göre seçilerek kontrol grubu olarak ayarlandılar. Psikiyatrik bozukluğu olan vakalardaki ölüm oranı, kontrol grubuna göre %50 daha yüksekti.
Bu depresyon ve anksiyete gibi rahatsızlığı olan Covid- 19 hastalarının, yaş, ırk ve psikiyatrik komorbidite dışındaki komorbiditelerden bağımsız olarak, Covid-19’a yenik düşme oranının daha yüksek olduğu anlamına gelir.
Bu çalışmanın temel sınırlaması birkaç önemli değişkenin dikkate alınmamış olmasıdır. Bunlar Covid-19 için hastaların nasıl tedavi edildiğini ve psikiyatri grubundaki hastalarının herhangi bir ilaç alıp almadığını içerir. Hastaların ne derecede bozukluklar yaşadığı tam olarak açığa kavuşmadı. Tüm bunlarla birlikte bu çalışmanın psikiyatrik tanılar ve Covid-19 arasındaki ölümcül sebeplerin bağlantısını anlamaya çalışan ilk çalışmadır. Bunun sonucunda ilk bulgu, Covid-19 nedeniyle hastaneye kaldırılan ve önceden depresyon, anksiyete gibi tanılar almış hastaların, psikiyatrik rahatsızlığı olmayanlara göre ölüm oranının daha yüksek olmasıdır.
Lancet Healthy Longevity dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada da benzer bulgulara ulaşıldı. Bu araştırmaya göre, Çin’deki araştırmacılar pandemi sürecinden önce depresyon, anksiyete, psikoz gibi psikiyatrik tanı alan 50.809 kişiye ve almayan 370.205 kişiye baktı. 6 aylık bir süreçte psikiyatri grubundaki vakaların hastaneye yatma ve ölüm oranlarında 2 kat artış olduğu saptandı. Yalnızca Covid-19 değil, psikiyatrik rahatsızlıklara sahip kişilerin diğer enfeksiyonal hastalıklar için de hastaneye yatma oranında 1.74 kat artış olduğu saptandı. Çalışmaların yazarları, bu bulgular sebebiyle; pandemi öncesi psikiyatrik bozuklukları olan nüfusun ayrıca gözetlenmesi ve özen gösterilmesinin ihtiyaç olduğu sonucuna vardı.