Sinemada Öznellik: Auteur Kuramı

Martin SCORSESE, Christopher NOLAN, Quentin TARANTINO ve daha birçok yönetmenin herhangi bir filmini izlediğinizde, yönetmenini bilmediğiniz bile çekim tekniğine göre yönetmeni anlayabilirsiniz. Nasıl mı? Okumak için tıklayın.

Auteur Nedir?

Auteur Kuramı, yönetmenin bir filmin “yazarı” olduğunu belirten filmlere bakmanın bir yoludur. Auteur teorisi bir filmin yönetmenin sanatsal vizyonunun bir yansıması olduğunu; bu nedenle, belirli bir film yapımcısı tarafından yönetilen bir film, izleyiciyi yönetmenin kim olduğunu anlatmasıdır.

Nasıl Ortaya Çıkmıştır?

Etkili Fransız dergisi Cahiers du Cinéma'da (Sinema Defteri) eleştirmen olarak yazan yönetmen François Truffaut, 1954 tarihli “Une certaine tendance du cinéma français” (“Fransız sinemasında belirli bir trend”) makalesinde auteur kavramını geliştirdi.

Truffaut, auteur olarak adlandırdığı birkaç yeni Fransız film yapımcısının filmleri hakkında yazdı.Truffault, en iyi filmleri yapan film yapımcılarının kendi filmlerini yazan ,yöneten ve benzersiz, kişisel bir tarza sahip olanlar olarak savundu. Truffault bu yaklaşımı La politique des auteurs olarak adlandırdı (Yazarların politikası). Truffaut’un film hakkındaki fikirleri, La Nouvelle Vague (İngilizce konuşmacıların Fransız Yeni Dalgası olarak adlandırdığı) olarak adlandırdığı şeyin bir parçası olan Fransız film yapımcıları dönemi tarafından kucaklandı.İlk zamanlar çok fazla desteklenmese de bu sinema için çok büyük  bir adımdı.Zira bir yönetmenin bu kurama örnek gösterilmesi çok başarılı ve öznel olduğunun gösterilmesiydi.Yıllar geçtikçe önem kazanan bu kavram günümüzün en iyi yönetmenlerini belirlemekte.

Auteur Yönetmenlere Örnekler

Martin SCORSESE 

Uzun bir sahne mi var? Görüntü kesilmiyor mu? Buyrun Martin Scorsese

Martin Luciano Scorsese, Akademi Ödülü, BAFTA ve Altın Küre sahibi Amerikalı film yönetmeni, senarist ve yapımcı. 1997 Amerikan Film Enstitüsü tarafından verilen AFİ Yaşam Boyu Başarı Ödülü'ne layık görülmüştür. 2007'de Köstebek isimli filmiyle, En İyi Yönetmen dalında Oscar ödülünün sahibi olmuştur.

 

Christopher NOLAN

Filmde ne nerede ne zaman anlamadınız mı? Bir saniye bu gerçek miydi yoksa hayal mi? Nolan filmi miydi bu?

Christopher Edward Nolan, İngiliz film yönetmeni, senarist, yapımcı, görüntü yönetmeni ve editör. Gelmiş geçmiş en yüksek hasılat yapan yönetmenlerden birisidir ve 21. yüzyılın en başarılı ve beğeni toplayan film yapımcıları arasındadır.

 

Quentin TARANTINO

Her yer kan revan içinde mi? Sürekli kovboylar ve samuraylar mı savaşıyor? Tarantino filmine hoşgeldiniz.

Quentin Jerome Tarantino, Amerikalı film yönetmeni, oyuncu ve iki Oscar ödüllü senarist. 1990'ların başında doğrusal olmayan öykü akışını, diyalogları ve kanlı şiddet sahnelerini cesurca kullanmasıyla kısa sürede ünlenen Tarantino, bilinen Amerikan film klişelerine yeni bir soluk getirmiştir.

 

Stanley KUBRICK

Sabit bir kamera ve çok geniş açılı bir çekim mi? Bir de karakterler göz ucuyla bakıyorsa Kubrick'ten başkası olamaz.

Stanley Kubrick, Amerikalı yönetmen, senarist, yapımcı, fotoğrafçı ve sinematograf. Estetik kusursuzluğu elde edebilmek için denediği farklı teknik yöntemlerle dünya çapında sinemayı etkilemiş ve dünyanın gelmiş geçmiş en iyi yönetmenleri arasında sayılmıştır.

 

Steven SPIELBERG

Sci-Fci senaryo, karakterin yüzünden olayı anlatan bir film Spielberg'den başkası olacağını sanmıyorum.

Steven Allan Spielberg, Amerikalı sinema yönetmeni, yapımcı ve senarist. Filmleri büyük gişe başarıları kazanmış, tüm zamanların en çok hâsılat yapan yapımlarına imza atmıştır.Çıkışını Jaws filmi ile yapmıştır.

 

Wes ANDERSON 

Simetri hastası bir yönetmen karşınıza çıktıysa ve simetri aşırı gözünüze batıyorsa bilin ki o Anderson'dır.

Wesley Wales Anderson Amerikalı yönetmen, yazar ve kısa film, sinema ve reklam yapımcısı. 2001 yılında En İyi Özgün Senaryo dalında Akademi Ödülleri adayı oldu.

 

David FINCHER

Olaylar dolambaçlı,işin içinden çıkılmıyor ve işler daha da mı sarpa sarıyor.Peki ya bir sonuçta mı yok? Hoşgeldin Fincher.

David Leo Fincher, Akademi Ödülü adayı olmuş sinema filmi ve video klip yönetmenidir. Yedi, Dövüş Kulübü, Panik Odası, Zodiac ve Benjamin Button'un Tuhaf Hikayesi gibi filmlerle tanınır.Ayrıca kendisi Auteur kuramına inanmamaktadır.

 

David LYNCH

Duvardan ve objelerden geçerek kamera geliyorsa siz büyük ihtimalle Lynch filmi izliyorsunuzdur.

David Lynch, Amerikalı yönetmen, ressam. 20 Ocak 1946'da ABD'de doğan Lynch, aynı zamanda tanınmış bir ressamdır. Kendisi pek fazla kullanmasa da mobilya tasarımı da yapar. Pennsylvania Güzel Sanatlar Akademisi ve American Film Institute'de eğitim aldı. 1977 yapımı siyah-beyaz filmi Eraserhead ile tanındı.

 

Orson WELLES

Süslemeli sahneler,arka alanda olan asıl olay işte bunlar hep Orson Welles.

George Orson Welles, Amerikalı oyuncu, yönetmen, yazar ve yapımcı. George Orson Welles, 6 Mayıs 1915 yılında ABD'nin Wisconsin eyaletinde doğdu. Welles; tiyatro, televizyon ve radyo alanlarında yarattığı eserlerle 20. yüzyıla damgasını vuran bir sanatçıdır.

Edgar WRIGHT

Hızlı kesilen sahneler, bir anda dönüp bulanıklaşan kamera, bir anda zoom, ekranın sağından solundan giren şeyler varsa bir de aksiyon olmasına rağmen çok komikse Edgar Wright efendim.

Edgar Howard Wright İngiliz yönetmen ve yazar. Wright Poole, Dorset'te doğdu fakat Wells, Somerset'te büyüdü. 1980'lerin sonu ve 1990'ların başında birçok kısa filmin yönetmenliğini yaptı.Cornetto Trilogy ile gönüllerde taht kurdu.

Alfred HITCHCOCK

Hitchcock filmi izlediğinizi nasıl mı anlarsınız? Kuleshov efekti yani bir karakterin yüzünü bir de başka bir şeyi gösterdiği zaman karakterin yüzündeki değişim karakteri anlatıyorsa Hitchcock o filmin bir yerinde kesinlikle vardır.Filmi izlerken onu en az bir kere görmüşsünüzdür.

Alfred Joseph Hitchcock, Birleşik Krallık doğumlu Amerikalı gerilim filmleri yönetmeni. Londra'da dünyaya gelen ve mühendislik eğitimi gören Hitchcock; Psycho, North by Northwest, Vertigo, Rear Window ve The Birds gibi klasikleşmiş filmleriyle tanınır. Tüm zamanların en iyi yönetmenlerinden biri olarak kabul edilir.