Mezelerin Tarihi - Case101

Alışveriş - 10 Mayıs, 2021 - Okuma Süresi: 4 Dk.

10 Mayıs, 2021

Mezelerin Tarihi - Case101

Renkli sofraların, meyhanelerin, restoranların ana kahramanı meze kültürü. Yunanistan, Balkanlar ve Arap ülkelerine kadar Akdeniz’e kıyısı olan her kültürde hemen hemen aynı isimle sofralardaki yerini alırlar. Meze, ülkemizde özellikle İstanbul’un tarihi semtlerinde ve Ege bölgesinde yaygındır.

Sofralarda önce gözümüze ardından midemize hitap eden, minimal sunumlarıyla içimizi ısıtan bu kültürü tanımaya etimolojisiyle başlayalım. Dilimize Farsçadan geçen bu sözcük “tat, tadım” anlamlarına gelen “maza” kelimesinden türemiştir. Bu yüzden de doyumluk değil, tadımlıktır derler meze için. Bu lezzeti Yunanlar mezze, İspanyollar tapas, İtalyanlar antipasti olarak adlandırır ve farklı birçok kültürde de epey yaygındır.
 
İlk mezenin kimler tarafından yapıldığı bilinmese de bunun üzerine bir tahmin geliştirilmiş. Meze çeşitleri genelde zeytinyağlı ve hafif besinlerden oluştuğundan, ilk defa zeytinyağını bulan Giritliler tarafından meze türü besinlerin yapıldığı düşünülmektedir. Yunanistan, Balkanlar ve Arap ülkelerine kadar Akdeniz’e kıyısı olan her kültürde hemen hemen aynı isimle sofralardaki yerini alırlar. Sonuç olarak mezenin doğduğu bölge için net bir şey söylemek pek doğru olmaz.

Tüm bunlardan yola çıkarak, mezelerin başta Anadolu ve Avrupa ülkelerine taşınması da Osmanlı döneminde mümkün olmuştur.

Mezelerin Tarihi - Case101

Osmanlı mutfağında da soğuk sunulan yemekler mevcuttu ancak dini inançlara göre içki içmek uygun görülmediğinden meze bir yemek kültürü olarak fazla gelişememiştir. Fakat İstanbul çevresinde yaşayan, İslam dini mensubu olmayan bireyler tarafından meze bir kültür olarak benimsenmiş ve geliştirilmiştir. Özellikle İstanbul’un Yenikapı, Karaköy, Galata, Kumkapı, Balat, Şişli, Kurtuluş, Adalar, Üsküdar ve Kadıköy çevresinde yaşayanlar, açtıkları meyhaneler ve şarküterilerle meze kültürünün yayılmasına önemli katkı sağlamıştır. İstanbul’un bu bölgelerinin dışında meze kültürü ülkemizde en çok Ege Bölgesi'nde yaygındır.

Mezelerin Tarihi - Case101

Mezelerin tarihini artık bildiğimize göre biraz da lezzetinden, sunumundan ve çeşitlerinden bahsedelim. Hazırlanışı da çok kolay olan Türk mutfağında ve restoranlarda yer edinmiş meze çeşitlerinden işte birkaçı:

  • Haydari 

Meze denildiğinde genelde ilk akla gelen çeşit haydaridir. Yoğurtlu mezelerin en çok tercih edilenidir.  Ana malzemesi yoğurt, sarımsak, nane ve tercihe göre değişen ot çeşitleridir. Soğuk bir şekilde sunulur. Her öğünde her yemeğin yanında tüketilebilir.
  • Rus Salatası 

Gerçek ismi Olivier olan bu mezenin mucidi Rus aşçı Lucien Olivier’dir. Türkiye’de de 19. Yüzyıldan beri sıklıkla tercih edilir. Rus salatası, küp şeklinde kesilmiş patates ve diğer sebzeleri mayonezle ve damak tadınıza göre yoğurtla karıştırarak yapılan bir salatadır. Yapılışı çok basit, tüketime hazır olarak da marketlerde satılan erişimi kolay bir mezedir.

  • Yoğurtlu Köz Biber Salatası

Rengi, kokusu ve tadıyla diğer sebzeleri kıskandıran kırmızı biberin yoğurt ve yeşillikle buluşmasıyla sizlere her anlamda ziyafet sunan bir mezedir.

  • Barbunya Pilaki

Yine meze sofralarının lezzetli tarifleri arasında yer alan barbunya pilaki, soğuk bir şekilde servis edilir. İçerisinde haşlanmış barbunya, zeytinyağı ve sebzelere yer verilir. Yemek öğünlerinde salata olarak da tercih edilebilir.

  • Acılı Ezme

Özellikle ana yemek kebap ise gözler hemen acılı ezme arar. Soğan, sarımsak, domates, biber ve birçok sebzenin incecik doğranması ve baharatlandırılmasıyla yapılır. Pişirilmeden tüketilir. Çokça tercih edilen bu meze kahvaltılık sos olarak da tüketilebilir.

Milattan önce doğduğu düşünülen bu kültüre birçok ülkede denk gelip şaşırabilirsiniz. Listelere sığmayacak kadar çeşite sahip bu kültürü tarihiyle, lezzetiyle her açıdan sizlere anlatmaya çalıştım. Ana yemeğin yanına, çay saatine ve hatta benim gibi bir meze tutkunu iseniz belki bir öğüne çok yakışan bu besinleri sizler de denemeyi ihmal etmeyin.

Haftalığın PeP'te!

İlk 15'a giren her içerik ile 200 TL kazan!

En popüler yazar sen ol!

Okunma puanını artır, kazan!

Liderlik Tablosu'na göz at!

Bu haftanın en çok okunanları.

E-bültenimize abone ol!

Haftanın en popüler içerikleri, en çok kazananlar ve staj haberleri bültenimizde.

Gizlilik Sözleşmesi'nde belirtilen hüküm ve koşulları kabul ediyorum.