Bilinçli Alışverişin Anahtarı: Etiket Okumak

Alışveriş - 11 Ekim, 2021 - Okuma Süresi: 4 Dk.

11 Ekim, 2021

Bilinçli Alışverişin Anahtarı: Etiket Okumak

Birçok tüketici sadece son kullanma tarihine bakarak alışveriş yapmaktadır. Oysaki etiketler bundan çok daha fazlası hakkında bilgi verir. Bu yüzden güvenli bir alışveriş için etiket okuma alışkanlığı kazanmak oldukça önemlidir. Etiket okumak hakkında daha fazla bilgiye ulaşmak istiyorsanız yazıma davetlisiniz!

Kimi zaman incelemeden alışveriş sepetine attığımız ürünlerin bize ulaşana dek geçirdiği serüveni merak ettiniz mi hiç? Aslında aldığımız her ürün nerede ve ne zaman üretildiğini, hangi bileşenlerden oluştuğunu, onu kaç derecede ve nasıl muhafaza etmemiz gerektiğini bir masalın baş karakteriymişcesine bizlere anlatır. Bu masalı dinlemek için gelin etiketlere birlikte göz atalım.

Etiket Bize Neler Anlatır?

  • Üretim Tarihi (Production Date):

Ürünün hangi tarihte üretildiğini belirtir. Bu tarihe bakarak raf ömrünün ne kadar kaldığı hakkında fikir edinebiliriz. Genellikle ambalajların üst kısmında yer alır. Üretim tarihi, ürünün son kullanma tarihinin belirlenmesinde önemli rol oynar.

Bilinçli Alışverişin Anahtarı: Etiket Okumak

  • Son Kullanma Tarihi (Expiration Date):

Ürünün sağlıklı bir şekilde en son kullanılabileceği tarih anlamına gelir. Tavsiye edilen tüketim tarihiyle çok sık karıştırılmaktadır. Mikrobiyolojik açıdan çabuk bozulabilen ve bu durumda insan sağlığı açısından risk teşkil eden ürünlerde son tüketim tarihi, diğer ürünlerde ise tavsiye edilen tüketim tarihi ifadesi kullanılır.

  • Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi (TETT):

Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliğine göre; uygun şekilde muhafaza edildiğinde, gıdanın kendine has özelliklerini koruduğu süreyi gösteren tarihtir. Ürün bu tarihten sonra da tüketilebilir ancak ilk günkü kalitesi ve besin değerine sahip olmayacaktır. Tavsiye edilen tüketim tarihini son kullanma tarihinden ayıran özellik budur.

  • Porsiyon Bilgisi:

Etiket üzerinde yer alan tablolarda 1 porsiyon ve 100 g şeklinde belirtilir. Ambalaj içerisindeki ürün gramajının göstergesidir.

Bilinçli Alışverişin Anahtarı: Etiket Okumak

  • Günlük Karşılama Miktarları:

Günlük karşılama miktarı (GKM), isteğe bağlı olarak gıdaların etiketinde yer alabilir. Eğer bu bilgi etikette yer alacaksa gıda yönetmeliğine uygun olmalıdır. Bir gıda etiketinde GKM tablosu varsa bu tablodaki bilgiler bir günde ihtiyacımız olan enerjinin veya besin değerinin ne kadarının ürün tarafından karşılandığını gösterir. Enerji bilgisi Kcal ve Kj birimiyle gösterilir. 1 kilokalori 1000 kaloriye eşittir, aynı zamanda 4.2 kj e denk gelmektedir. Beslenme düzenini kalori hesabıyla takip edenler için bu birimler büyük bir önem arz etmektedir.

Bilinçli Alışverişin Anahtarı: Etiket Okumak

  • İçindekiler Listesi:

Ürünün üretiminde veya hazırlanmasında kullanılan ve değişmiş formu ile de olsa son üründe yer alan hammadde ve gıda katkı maddeleri etiket üzerinde üretim sırasında kullanıldıkları miktara göre azalan oranlarda belirtilir.

Gıda maddesinin bileşiminde tatlandırıcı var ise “İçinde tatlandırıcı vardır.” ifadesi, hem şeker hem tatlandırıcı var ise “İçinde şeker ve tatlandırıcı vardır.” ifadesi, gıda maddesine %10 veya daha fazla şeker alkol eklenmiş ise “Aşırı tüketimi laksatif etkiye neden olabilir.” ifadesi ve kullanılan tatlandırıcı içerisinde aspartam var ise “Fenil alanin içerir.” ifadesi yer alır.

  • Alerjen Maddeler:

Ürünün içindeki maddelerin bazılarına karşı hassasiyet duyulabilir. İnsan sağlığını etkilememesi için bu gibi maddeler parantez içinde belirtilir. Üründe “Eser miktarda … vardır.” ya da “Alerjen içerebilir.” uyarısı bulunur. Bu uyarılar listenin geri kalan bölümünden açıkça ayıran bir yazı biçimiyle (punto, yazı tipi veya metin vurgu rengi aracılığıyla) ön plana çıkarılır.

Bilinçli Alışverişin Anahtarı: Etiket Okumak

  • Menşe (Origin) Ülke:

Menşe; köken, kaynak, başlangıç, sebep gibi anlamlara gelmektedir. Menşe ülkeyi ürünün geldiği ülke olarak tanımlayabiliriz. Gıda ürününün menşe ülkesi, en açık ifadeler ile kısaltma yapılmaksızın belirtilir. Menşe kavramı önemlidir çünkü ürünün ithalatı sırasında gümrük vergilerinin hesaplanması ve ticaret politikası önlemlerinin uygulanması (gözetim ve korunma önlemleri, miktar kısıtlamaları vs.) menşe ülkeye göre belirlenmektedir.

Gıdanın serüvenine tanık olduğumuza göre aldığımız her ürünün ne anlattığına kulak verebiliriz artık, herkese sağlıklı günler.

 

Haftalığın PeP'te!

İlk 15'a giren her içerik ile 200 TL kazan!

En popüler yazar sen ol!

Okunma puanını artır, kazan!

Liderlik Tablosu'na göz at!

Bu haftanın en çok okunanları.

E-bültenimize abone ol!

Haftanın en popüler içerikleri, en çok kazananlar ve staj haberleri bültenimizde.

Gizlilik Sözleşmesi'nde belirtilen hüküm ve koşulları kabul ediyorum.