X-Y-Z: Kuşaklara Göre Tüketim Alışkanlıkları

Bugün gençler kendilerinden önceki kuşaklar gibi davranmıyor, onların etkilendikleri şeylerden etkilenmiyor. Pazarlamacılar da her kuşağa kendi özelliklerine yaraşır şekilde yaklaşmaya çalışıyor. Haydi gelin X-Y-Z kavramını matematik dışında kullandığımız eğlenceli bir içerikle tüketim alışkanlıklarını inceleyelim.

Hepimizin bildiği üzere aralarında 10 yaş dahi olsa, kuşaklar arasında pek çok alışkanlık farkı oluyor. Annenizden, babanızdan mutlaka duymuşsunuzdur “ah ah bizim zamanımızda böyle miydi?” diye; sahiden de değildi. Yıllar geçtikçe her şey değişiyor. Değişen şeylerden birisi de tüketim alışkanlıkları. Bugün gençler kendilerinden önceki kuşaklar gibi davranmıyor, onların etkilendikleri şeylerden etkilenmiyor. Pazarlamacılar da her kuşağa kendi özelliklerine yaraşır şekilde yaklaşmaya çalışıyor. Hadi gelin X-Y-Z kavramını matematik dışında kullandığımız eğlenceli bir içerikle tüketim alışkanlıklarını inceleyelim.

Z Kuşağı

Büyük bir çoğunluğu ekonomik bağımsızlığını yaşına bağlı olarak henüz elde edememiş bu nesil aslında pazarlamacıların ve markaların en çok dikkatini çeken gruptur. Ebeveynlerin %93’ü çocuklarının aile harcamaları ve ev satın alımlarını etkilediğini söylüyor.

Z kuşağının satın alma kararlarını etkileyen nedir?

Gerçeklik! Z kuşağının markalara güvensizliği var. Eğer markalar onlara bağlılık istiyorlarsa güvenilirlik ve şeffaflığa büyük önem vermek zorunda. Gençler hayatı kusursuz gösteren ve fazlasıyla kurgu içeren reklam çalışmalarını beğenmiyor. Ayrıca sosyal sorunlara değinen reklam çalışmaları yine bu kuşak tarafından daha çok beğeni topluyor.

Bu kuşağın satın alma kararlarını en çok etkileyen faktöre bakıldığındaysa karşımıza sosyal medya çıkıyor. Instagram ise %44 oranıyla Z kuşağını etkilemede birinci sırada yer alıyor. İtiraf etmeliyiz ki Instagram’ın büyülü dünyasında gördüğümüz pek çok şey satın alma kararlarımızı etkiliyor. Hele bir de çekiliş ile bedava kazanma şansı varsa ona ulaşmak için bütün arkadaşlarımızı etiketleyebiliriz.

Nasıl alışveriş yapmayı tercih ediyorlar?

İnternet, internet, internet…

Bir önceki Y kuşağından iki kat daha fazla internet kullanımına sahip olan bu nesil alışverişten önce araştırma yapmaya başlıyor. Birçok yorumu değerlendirdikten sonra o ürünü satın alıp almayacaklarına karar veriyorlar. Alışveriş tercihlerini etkileyen bir diğer unsursa hız. Birçok genç eğer satın alacakları sitede bir sorun çıkarsa, aradıkları ürünü o sitede kolayca ve hızlıca bulamazlarsa ürünü almaktan vazgeçtiklerini söylüyor. Alışveriş konusunda hız ve konfor onların olmazsa olmazları. Tabi bir de kargo ücreti konusu var milyon liralık ürün alsak bile hiçbirimiz kargo ücreti ödemek istemiyoruz…

Y Kuşağı

İş gücünü oluşturan en büyük grup olan Y kuşağı bir ürün satın alırken daha iyi ve daha bilinçli bir karar için internetin gücünden faydalanıyor. İstatistiklere göre Y kuşağında 10 kişiden 8’i her alışverişinden önce mutlaka internet yorumlarına bakıyor. Y kuşağı için geleneksel pazarlama taktikleri pek de etkileyici değil.

Y kuşağı için de gerçeklik fazlasıyla önem taşıyor. Onlar da tıpkı Z kuşağı gibi markaların gerçeklik sahibi olmalarını ve bir amaca hizmet etmelerini istiyor. 

Y kuşağı için en önemli faktörse ürünün fiyatı. Fiyat, marka sadakatini etkileyen en önemli unsur onlar için. Tüketicilerin birçoğu %30 veya daha fazla indirime sahip olan ürünleri almaya daha yatkın olduklarını söylüyor.

Y kuşağı hayatları boyunca birçok teknolojik gelişimin ilklerine şahit oldu. Mesela internetin olmadığı bir ortama doğup interneti olan bir dünyaya ayak uydurarak yaşamlarını devam ettiriyorlar. Bu yüzden onların alışveriş alışkanlıkları da çeşitli. Alışveriş alışkanlıklarında çevrim içi satın alımlar da var mağazaya gidip yerinden alımlar da var. 

X Kuşağı

Pazarlamacıların Y kuşağından pek ayırt etmediği bu grup aslında ayrı olarak değerlendirilmelidir. X kuşağı açık bir satın alma yolunu özetleyen mesajları ve tanıtımları seviyor. Onlar için markanın net ve açıklayıcı olması çok önemli. Ayrıca bu kuşak internetten araştırma yapmaya yatkın olsa da çoğunlukla ürünü mağazadan satın almayı daha çok tercih ediyor. Bunun en temel sebeplerinden birisi de ana haber programlarında yayınlanan “internetten telefon aldı salatalık geldi” temalı haberler olmalı.

X kuşağı alışveriş yaparken ürünün en çok kalitesine bakıyor. Ürünün yüksek kalitede olması onlar için önemli bir nokta. Genel olarak müşteri hizmetleri markaya bağlılık için en büyük faktörlerden biridir ancak X kuşağı markanın yaptığı indirimlerle daha çok ilgilenmektedir.

Sosyal medya konusunda Y ve Z kuşağı daha profesyonel görünüyor olsa da X kuşağı da onlara yakın bir konumda. Sosyal medya kullanırken gördükleri reklamlar onların da dikkatini çekiyor ve alışveriş tercihlerini etkiliyor.

Baby Boomers

Müşteri hizmetlerine en çok değer veren nesildir. LoyaltyOne’ın yaptığı bir araştırmaya göre müşteri hizmetlerinin beklentisini karşılamadığı baby boomer kuşağı o markadan alışveriş yapmayı hemen bırakıyor.

Colloquy’ın yaptığı bir araştırmadaysa baby boomerların üçte birinden daha azı alışverişi rahatlatıcı ve eğlenceli bir aktivite olarak görüyor. Alışveriş onlar için ihtiyaç karşılamaktan daha fazla bir şey değil. Ayrıca baby boomers fiyat bilinci bakımından diğer nesillere göre en yüksek notu olan grup oldu.

Ayrıca baby boomers yeni ürün deneyimlerine pek de sıcak bakmıyor. Onlar bugüne kadar alıştıkları markalardan alıştıkları ürünleri almaya devam ediyorlar. Çevrim içi alışverişe yatkın olmayan bu nesil mağazadan alışveriş yapan tüketicileri oluşturan en büyük grup.

Peki sizin alışveriş alışkanlıklarınız bu araştırmalara uyuyor mu?