Jane Austen

Aşkı bu kadar çok isteyip aşka bu kadar güvenen fakat kısacık hayatında aşkına kavuşamamış, hiç evlenmemiş olan bir kadından bahsedeceğim. Dönemini çok iyi gözlemleyen ve kadınları çok iyi anlayıp onlardan bahseden güçlü, zeki bir kadından yani Jane Austen'ı anlatacağım. Kimdir? Aşk hayatı nasıldı? Kaç kitabı basıldı? Hiç evlendi mi? Tüm bu detayların yanıtına yazımdan ulaşabilirsiniz.

 

Gurur ve Önyargıyı izlediyseniz eğer Jane Austen'a da biraz olsun ilgi duyduğunuzu düşünüyorum. Film, son dönemlerin en çok izlenen ve en çok sevilen aşk filmleri arasında yer almayı başardı. Zaman, mekan, ve içerik  olarak çoğu şeyiyle beni de mest etmişti açıkçası.

16 Aralık 1775 yılında Hampshire’da bir papazın yedinci çocuğu olarak dünyaya geldi Jane Austen. Dönemin diğer kadınlarına nazaran zekası bakımından şanslıydı, böylelikle ilk eğitimini Papaz babasından aldı. Henüz onlu yaşlarındayken yazı yazmaya başlamıştı Austen. Kadınlar için olan Abbey okulunda okudu.

En yakın arkadaşı hatta sırdaşı kız kardeşi Cassandra idi. İlerleyen dönemlerde o dönemdeki her genç kız gibi kendilerine kalan bir miras olmadığı için evlenmek zorundaydılar. Aslında bunun da çok iyi farkındaydılar. Hatta Austen, tüm bu evililik gözlemlerinden, ilk kitabı olan Akıl ve Tutku'da bahsetmiştir. Oysa kendisi de kız kardeşi de hiçbir zaman evlenmemiştir.

Hüzünlü Aşk Hayatı

Kendisi çok iyi bir gözlemciydi. Etrafındaki karakterler zihninde harmanlanıyor ve kitaplarında karakterlere bürünüyordu. Kitaplarında genellikle mutlu biten aşklar olmasına karşın kendisinin aşk hayatı pek de mutlu bitmiş sayılmaz. Hayatında sadece bir kez aşık olmuş, gönlünü Hampshire'a kısa bir süreliğine gelen Tom Lefroy’a kaptırmıştı. Tom, masrafları amcası tarafından karşılanan bir hukuk öğrencisiydi. Hampshire'a geldiğinde Jane gibi o da Jane'den oldukça etkilenmişti. Böyle güzel aşk romanları yazan bir yazarın kendi hayatında da mutlu sonla biten bir aşk hayatı olsun istiyor insan. Oysa gerçek hayat her zamanki gibi biraz acımasızdı. İkisi de maddi durumlarından ötürü evlenemediler. Tom, zengin bir kadınla evlenip geride kalan aşkını unutamadığından kızına Jane adını verdi. Aslına bakarsak başta güzel bir şeymiş gibi görünen bu olayın, eşi açısından düşündüğümüzde pek hoş bir şey olduğunu söylemeden geçemeyeceğim.

Gurur ve Önyargının o muhteşem Mr. Darcy'si kim bilir belki de Tom'un bir kitap karakterine bürünmüş halidir Austenın zihninde. Hiç unutamadığı ve hiç kavuşamadığı aşkına kağıt üzerinde olsa da mutlu bir hayat yazıp acısını hafifletmiştir belki de. 

Hayata çok erken yaşta veda etti Jane Austen. 8 Haziran 1817 yılında, 41 yaşında göğüs kanserinden yaşama gözlerini yumdu.  Akıl ve Tutku sonrasında Gurur ve Önyargı, Mansfield Park ve Emma'yı yayınladı Jane Austen. Northanger Manastırı ve İkna romanlarının her ikisi de Austen'ın ölümünden sonra 1818'de basılmıştır.

Austen kitaplarında, başrollerinin hep kadın karakterler olmasının yanında dönemin getirdiği eşitsizlik sorunları gibi birçok sorunları da dile getirmiştir aslında. Sadece aşk değil, aşkla birlikte realistik düşünceyi de harmanlayıp kendinden çok söz ettirmeyi belki de böyle başarmıştır. Dönemin karşısında dimdik ayakta duran başarılı bir kadındır Jane Austen. Kadınların ikinci plana atıldığı bir dönemde cesur kadınlar oluşturmayı başarmış ve hikayelerini vurucu ve mizahi bir biçimde dile getirmiştir. Hiç evlenmemiş, aşkına kavuşamamış dahi olsa 21. yüzyılda adından çokça söz ettiren, o dönemi çok iyi anlamamıza yardım eden, idol alınabilecek bir kadındır. Anlattığı hikayeler de her yönden birçok ders çıkarılabilir niteliktedir. Üstelik sadece kadın okuyucusu yoktur Austen'ın. Başbakan Harold Macmillan onu okuduğunu itiraf etmiş, Winston Churchill ise İkinci Dünya Savaşı'nın kazanılmasında onun da yardımı olduğunu söylemiştir.. Rudyard Kipling ise Birinci Dünya Savaşın'da cephede bulunan oğullarının öldüğünü düşündükleri günlerde akşamları eşi ve kızına yüksek sesle onun romanlarını okuyarak ayakta durduklarını söylemiştir. 

Günümüzde kitaplarının çoğu diziye çevrilen Jane Austen'ın bir de hayatını konu alan bir film önereceğim. Jane Austen'ın hayatını merak ediyor ve Gurur ve Önyargı tarzı filmler seviyorsanız şayet, Julian Jarrold tarafından yönetilen 2007 İngiliz-İrlanda biyografik romantik drama yapımı olan Becoming Jane'i mutlaka izlemelisiniz.